Bất cập trong việc hỗ trợ nghệ sĩ ảnh hưởng COVID-19: Sao cứ phải hạng IV mới được nhận?

Liên quan đến những bất cập của danh sách 99 viên chức thuộc 6 nhà hát trực thuộc Sở đã nhận hỗ trợ theo Nghị quyết 68/NQ-CP do Sở VH-TT Hà Nội mới công bố, các nghệ sĩ trong cuộc lên tiếng cho biết mỗi người tùy theo hoàn cảnh, khả năng của mình, lựa chọn những hành động ý nghĩa, cùng nhau lan tỏa giá trị tích cực. 

Còn phía Sở đã khẳng định được căn cứ thực hiện đúng Nghị quyết. Đồng thời, với những lao động hậu kỳ có mức thu nhập thấp nhưng không thuộc đối tượng được hỗ trợ, Sở đã có văn bản kiến nghị cần có chính sách hỗ trợ.

Khi bàn về bất cập, NSƯT Tấn Minh - Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Thăng Long cho rằng không nên phân biệt viên chức hạng III hay hạng IV, vì lương khởi điểm không chênh lệch quá nhiều. Nhiều trường hợp viên chức hạng ba cũng khó khăn, lương trên dưới 3 triệu đồng. Ngoài ra, một điểm chưa hợp lý nữa là gói hỗ trợ hiện nay chỉ dành cho đối tượng diễn viên, nghệ sĩ. Những bộ phận khác như kỹ thuật, âm thanh, phục trang... chưa được ưu tiên.

Anh bày tỏ quan điểm: "Để một tập thể được thăng hoa, những người đứng sau cánh gà rất quan trọng. Cuộc sống của họ khổ hơn diễn viên vì không có cơ hội kiếm thêm thu nhập bên ngoài. Họ trông đợi vào tiền lương cơ bản và khoản bồi dưỡng hàng đêm. Nhưng bây giờ, nhà hát hoàn toàn không có lịch diễn. Chưa kể, nhiều nghệ sĩ tỉnh lẻ đang sống tại Hà Nội chật vật mưu sinh, trả tiền thuê nhà hàng tháng".

Cũng theo NSƯT Tấn Minh, anh giao cho các đơn vị, nhà hát rà soát kỹ và lên danh sách có thể là một trong những phương án phù hợp hơn. Anh nói: "Khi cả một tập thể rà soát, sẽ không có chuyện ưu tiên ai. Hơn nữa, bản thân nghệ sĩ cũng rất tự trọng trong việc cho - nhận. Tôi mong cấp quản lý có sự điều chỉnh kịp thời".

Đồng quan điểm, NSND Quốc Anh - Quyền Giám đốc Nhà hát Chèo Hà Nội nêu ý kiến, nhiều nghệ sĩ bậc IV có mức lương cao hơn cả diễn viên bậc III do có thâm niên công tác. Các nghệ sĩ cũng nhiều lần kiến nghị nên quan tâm tới các diễn viên trẻ, các đối tượng ở diện hợp đồng thời vụ - những người khó khăn thực sự thay vì quy định khung như đề xuất từ Bộ VHTTDL đã đưa ra. 

Là đơn vị công lập TW trực thuộc Bộ VH-TT&DL hoạt động trên địa bàn TP Hà Nội sẽ được nhận hỗ trợ trong thời gian tới, NSND Tống Toàn Thắng – Phó Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam thừa nhận, liên đoàn đã thực sự tê liệt thời gian qua. 

“Xiếc có đặc thù là diễn viên phải trẻ mới có thể chất và sức khỏe biểu diễn nên tuổi nghề ngắn. Hiện, Liên đoàn đang có khoảng 60 diễn viên trẻ, lúc họ cống hiến mạnh mẽ nhất lại chưa được vào biên chế nên có nhiều thiệt thòi. Ngoài ra, nghệ sĩ thuần lao động nghệ thuật ở các đơn vị bộ môn nghệ thuật truyền thống, không phải ai cũng được lăng xê để nổi tiếng để có thu nhập cao nên hầu hết đều rất khó khăn trong giai đoạn này”, ông Thắng cho biết.

Tuy nhiên, nói về bất cập của Nghị quyết 68/NQ-CP, theo ông Tống Toàn Thắng, cần nhìn nhận 2 mặt vấn đề. “Tôi cho rằng cần nhìn vào mặt tích cực khi Chính phủ quyết định hỗ trợ các nghệ sĩ ảnh hưởng COVID-19, đặc biệt nghệ sĩ thuộc ngành nghề có đặc thù riêng như xiếc, tuồng, ballet… Với chúng tôi, dù từ khi lên danh sách đến nay đã 2 tháng và chưa nhận được hỗ trợ nhưng các nghệ sĩ đều vui vì nó có ý nghĩa động viên tinh thần, động viên, khích lệ rằng chúng tôi không bị bỏ quên trong giai đoạn này. Điều đó quan trọng hơn nhiều số tiền 3,7 triệu”.

Phó Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam nhấn mạnh: “Với nghệ sĩ tinh thần là rất quan trọng vì người ta chỉ mong được lên sân khấu, được biểu diễn; đôi khi là những buổi diễn miễn phí nhưng họ vẫn cống hiến 100% sức lực, muốn hết mình với khán giả. Dịch bệnh không được gặp khán giả, không được lên sân khấu thì thật buồn phải dùng từ “thất nghiệp". Có nghề mà không có đối tượng xem thì buồn rồi”.

Chia sẻ về danh sách nghệ sĩ hạng IV của Liên đoàn Xiếc Việt Nam, ông Tống Toàn Thắng cho biết căn cứ theo Nghị quyết 68/NQ-CP để thống kê lần 1, sau đó căn cứ thực tế và lọc thêm một lượt để có bản danh sách cuối cùng gần 100 nghệ sĩ. 

Ông Thắng cho biết, dù kết quả thế nào thì chính sách hỗ trợ vẫn là món quà tinh thần. "Thực tế, con số hỗ trợ là 3.710.00 đồng mà tính từ đầu năm 2021 đến giờ đã 8 tháng, chia ra mỗi tháng thực sự là con số quá nhỏ. Nhưng nếu được nhận thì nghệ sĩ nào cũng rất vui. Tôi vẫn phải nói một lần nữa rằng gói hỗ trợ mà Bộ đề xuất là cũng hỗ trợ về mặt tinh thần cho các nghệ sĩ, để họ thấy được sự quan tâm của Nhà nước, họ bớt chạnh lòng, chứ diễn viên nào cũng khó khăn. Việc hỗ trợ, tháo gỡ cho các nghệ sĩ là điều rất đáng quý”.

Được biết, sau đợt hỗ trợ 99 nghệ sĩ trực thuộc Sở, Sở VH-TT Hà Nội sẽ xin ý kiến Bộ VH-TT&DL về danh sách 302 nghệ sĩ thuộc các đơn vị công lập trung ương trực thuộc Bộ hoạt động trên địa bàn TP Hà Nội. Các nhà hát, đơn vị nghệ thuật thuộc Bộ như Nhà hát Kịch Việt Nam, Nhà hát Cải lương Việt Nam, Nhà hát Chèo Việt Nam, Liên đoàn Xiếc Việt Nam... đã gửi danh sách diễn viên, họa sĩ, đạo diễn nghệ thuật là viên chức hạng IV lên Sở theo hướng dẫn.