Độc đáo phong tục nhảy lửa của người Dao ở Hà Giang

17:23 | 30/11/2020

Nhảy lửa là một nghi thức sinh hoạt văn hóa độc đáo và lâu đời của người Dao Đỏ. Là dịp để người dân tạ ơn tổ tiên, cầu chúc cho mùa màng tươi tốt và cuộc sống no đủ.

Trong khuôn khổ chuỗi sự kiện của dự án "Trẻ em không phải cô dâu" do Tổ chức phi Chính phủ Good Neighbors Việt Nam (GNI) phối hợp với UBND huyện Quang Bình tổ chức trong hai ngày 28-29/11 tại thị trấn Yên Bình, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang, phong tục nhảy lửa đã được đồng bào dân tộc Dao đem đến với công chúng.

Đống than củi cháy đỏ được đặt giữa bãi đất.

Theo quan niệm của người Dao đỏ, lửa được coi như là một vị thần linh thiêng, lửa giúp mang lại cho đồng bào sự ấm áp. Nhảy lửa là một hoạt động, mang đậm bản sắc, thể hiện sức mạnh phi thường của con người muốn chinh phục thiên nhiên, làm chủ cuộc sống. Đây là nét sinh hoạt tinh thần hết sức phong phú và độc đáo của dân tộc Dao Đỏ, chứa đựng những giá trị văn hóa mang nét hoang sơ của miền sơn cước.

Lễ hội thường được tổ chức trong 15 ngày đầu tháng Giêng, là dịp để người dân tạ ơn tổ tiên, cầu chúc cho mùa màng tươi tốt và cuộc sống no đủ.

Thầy cúng đang tiến hành nghi lễ.

Nghi lễ nhảy lửa được tổ chức trên một khoảng sân rộng, được quây vòng tròn. Chỉ thầy cúng và những thanh niên tham gia vào nghi lễ mới được phép vào trong.

Trước khi tổ chức lễ hội, người dân phải chuẩn bị một mâm cỗ cúng bao gồm gà luộc, gạo sống, giấy bản, ống tre cắm hương, 5 chén rượu và một chén nước trắng.

Trong suốt quá trình diễn ra nghi lễ, thầy cúng liên tục "phù phép".

Trong tiếng trống dồn, thầy cúng địa phương bắt đầu lễ tế, xin phép thần linh và đọc tên của những người tham gia nhảy lửa. Lúc này, đống củi bắt đầu được đốt cháy, người nhảy lửa (thường là 4 người) ngồi trên một băng ghế cạnh mâm cúng và đợi làm phép nhập tâm.

Người tham gia lao vào đống lửa bằng chân trần.

Khi bài tế của thầy cúng kết thúc, đống củi đã cháy rụi để lại tro than nóng bỏng. Lúc này, những người tham gia nhảy lửa toàn thân rung bần bật, hét lên một tiếng và nhảy vào than hồng bằng chân trần.

Họ liên tục nhảy múa trong đống than cháy đỏ.

Các chàng trai như bị thần nhập, lắc lư rất mạnh và dường như có ai đó sai khiến. Họ nhảy lò cò trước bàn thờ rồi lao vào giữa đống than lửa đỏ rực. Những chàng trai người Dao như đang trong cơn mê say, họ nhảy múa với đôi chân trần của mình trong đống than lửa mà không hề có cảm giác rát bỏng hay sợ hãi. 

Chỉ những người "được chọn" mới có thể nhảy vào lửa mà không cảm thấy đau đớn.

Trước khi tham gia nhảy lửa, người được chọn phải giữ cơ thể sạch sẽ. Họ không được ăn bốc và đi đại, tiểu tiện trước nghi lễ. Đặc biệt, nam giới không được ở gần vợ, quan hệ nam nữ ít nhất 3 ngày. Nếu không thực hiện đầy đủ, khi đi chân trần vào than lửa họ sẽ bị bỏng. Vì vậy, lễ nhảy lửa thường được người Dao Đỏ tổ chức vào buổi tối, sau khi người thực hiện nghi lễ đã ăn uống và tắm sạch sẽ.

Nếu cơ thể không "sạch sẽ" thì sẽ bị bỏng khi bước đi trên than nóng.

Thậm chí, họ còn dùng tay không để hất than nóng lên không trung và bắt đầu tắm lửa, hay còn gọi là Diáo xin. Những người tham gia sẽ lần lượt nhảy và bốc than cho đến khi lửa đã tàn hẳn.

Người tham gia hất than nóng bằng tay không.

Mỗi người thường nhảy lửa trong vòng 3-4 phút, sau đó tiếp tục nhảy lò cò về làm lễ tại bàn thờ trước khi trở lại bình thường.

Mỗi người thường nhảy trong vòng 3-4 phút.

Cộng đồng dân tộc Dao chiếm khoảng 15% dân số của Hà Giang. Với đời sống văn hóa vô cùng phong phú, người Dao tạo nên dấu ấn đậm nét trong cộng đồng các dân tộc Hà Giang.

Những năm gần đây, Lễ Nhảy lửa đầu năm mới được các địa phương có đồng bào Dao Đỏ tại Hà Giang bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống, đồng thời phát triển thành sản phẩm thế mạnh về du lịch.

Lễ Nhảy lửa là nét sinh hoạt tinh thần hết sức phong phú và độc đáo của dân tộc Dao.

Được làm từ một loại len không bắt lửa, sau khi tham gia lễ hội, trang phục của người Dao chỉ dính bụi, bẩn chứ không hề cháy sém.

Lễ hội nhảy lửa độc đáo không chỉ bởi tính chất đặc biệt mà một phần cũng bởi tính kỳ bí của nó. Những thanh niên đã nhảy lửa luôn cho rằng sau khi "hầu lễ" họ như được thế lực siêu nhiên truyền sức mạnh và dẫn lối. Họ khẳng định rằng trong suốt quá trình họ vẫn tỉnh táo và nhận thức được mọi vấn đề. Việc da thịt con người tiếp xúc được với lửa mang những nét huyền bí và chúng ta chưa thể giải thích được về một khả năng siêu nhiên nào đó.

 

 

Tin cùng chuyên mục

7 trường hợp không được ủy quyền quyết toán thuế thu nhập cá nhân 2024

7 trường hợp không được ủy quyền quyết toán thuế thu nhập cá nhân 2024

6:00 | 29/03/2024

Trong quá trình nộp thuế, người nộp thuế sẽ ủy quyền cho một cá nhân, tổ chức khác thực hiện nghĩa vụ quyết toán thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, nhiều trường hợp không được ủy quyền. Đó là những trường hợp nào?

5 đối tượng khi bị tinh giản biên chế, vẫn được nhận lương hưu khi đáp ứng điều kiện này

5 đối tượng khi bị tinh giản biên chế, vẫn được nhận lương hưu khi đáp ứng điều kiện này

6:00 | 28/03/2024

Theo BHXH Việt Nam, nghỉ hưu trước tuổi theo chính sách tinh giản biên chế hiện hành, ngoài yêu cầu về số năm đóng BHXH, còn phải đáp ứng những điều kiện khác.

Hàng triệu người mừng thầm có thể dùng một loại thẻ thay thế hàng loạt giấy tờ từ 1/7/2024

Hàng triệu người mừng thầm có thể dùng một loại thẻ thay thế hàng loạt giấy tờ từ 1/7/2024

6:00 | 26/03/2024

Để thuận tiện trong các giao dịch hành chính, từ 1/7/2024, công dân sẽ được cấp một căn cước điện tử có thể thay các loại giấy tờ quan trọng khi thực hiện các thủ tục.

Ảnh-Video-Emagazine

Bác sĩ 'mũ nồi xanh' Việt Nam khám bệnh miễn phí cho người dân ở Bentiu, Nam Sudan

Bác sĩ 'mũ nồi xanh' Việt Nam khám bệnh miễn phí cho người dân ở Bentiu, Nam Sudan

Bệnh viện Dã chiến cấp 2 số 4 (BVDC2.4) đã tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa để chào mừng Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27/2, nhất là trong điều kiện các bác sĩ, điều dưỡng của Việt Nam đang công tác xa quê hương.