Nghệ sĩ khốn khổ với tính 'mở' của Wikipedia tiếng Việt

Nghệ sĩ bị sửa thông tin đủ kiểu ở Wikipedia

Vừa qua, công chúng vào trang Wikipedia tiếng Việt không khỏi bất ngờ khi phần thông tin tiểu sử của MC Trấn Thành có những ngôn từ nhạy cảm, lệch lạc. Ngay phần giới thiệu trên Wikipedia, khán giả ngã ngửa khi đề cập đến diễn viên phim Bố già, trang từ điển mở có dòng "Thằng nghệ sĩ **** của showbiz Việt đi ăn chặn tiền từ thiện. Đề nghị quý zị khán giả hãy tẩy chay *** ngay và luôn".

Nhiều người cho rằng, Trấn Thành bị sửa và thêm những thông tin với từ ngữ phản cảm kể trên do anh vướng lùm xùm từ thiện gần đây, dù đã công khai hơn 1.000 bản sao kê cũng như chủ động khép lại những ồn ào về sự việc này. Hiện tại, tính năng chỉnh sửa thông tin của Trấn Thành đã được bật chế độ tạm khóa, các dữ kiện cá nhân của nam MC Rap Việt đã trở về với những thông tin, từ ngữ chuẩn mực.

Trước MC Trấn Thành không lâu, cộng đồng mạng xôn xao vì danh hài Hoài Linh trở thành nạn nhân của trò chỉnh sửa thông tin trên Wikipedia. Theo đó, phần thông tin của giám khảo Ơn giời cậu đây rồi bị nhắc đến lùm xùm từ thiện 14 tỷ, cùng với đó là những từ thóa mạ, chửi bới Hoài Linh. Cũng như Trấn Thành, Wikipedia tiếng Việt ngay sau đó đã bật tính năng khóa chỉnh sửa tiểu sử, thông tin của nghệ sĩ Hoài Linh và cập nhật lại dữ liệu.

Ca sĩ Jack mới đây cũng không thoát khỏi tình trạng bị sửa thông tin trên Wikipedia sau khi scandal có con rơi với bạn gái Thiên An làm làng giải trí xôn xao. Trên Wikipedia, giọng ca Sóng gió liên tục bị chỉnh sửa nghệ danh thành nhiều tên gọi khác nhau như: Rách, Jack 5 triệu. Không những thế, một số người còn thêm vào những từ ngữ phản cảm trong phần giới thiệu về Jack.

Trước khi qua đời sau thời gian điều trị COVID-19, ca sĩ Phi Nhung cũng bị chỉnh sửa một số thông tin tại Bách khoa điện tử mở. Trong phần nghệ danh của ca sĩ Chiều qua phà Hậu Giang trên Wikipedia bị sửa thành một loạt tên: "Phi Phi cô nương, Phi lụa, Phi vào lòng đất". Đồng thời, loạt thông tin ồn ào về từ thiện, đời sống cá nhân chưa được xác minh củaPhi Nhung cũng được ghi vào trong Wikipedia khiến công chúng hoang mang.

Siêu mẫu Võ Hoàng Yến trên Wikipedia có thời điểm bị đổi tên thành Võ Minh Sơn. Nhiều người cho rằng, nữ siêu mẫu bị đổi tên Võ Minh Sơn vì cô vốn lăn xả trong mọi gameshow, chất giọng khàn nên bị nhìn nhận như... người chuyển giới.

Tương tự, diễn viên Chi Pu cũng bị đổi tên nghệ danh bằng một cái tên khác rất thô tục. Không những thế, đoạn thông tin giới thiệu trong phần mở đầu trên Wikipedia còn "dìm hàng" giọng ca Mời anh vào team em như: "Chi Pu thường xuyên bị phàn nàn có chất giọng yếu và hầu như hụt hơi khi lên những nốt cao. Chi Pu nhận về các chỉ trích từ khán giả vì giọng hát "chênh, phô và hát oét".

Ca sĩ Hương Giang sau khi vướng ồn ào đối chất với antifan cũng bị thêm những nghệ danh tiêu cực, thậm chí hoa hậu chuyển giới còn bị ghi "ngày mất 31/10/2020" trên Wikipedia làm mọi người xôn xao. 

MC Nguyễn Cao Kỳ Duyên cũng dở khóc dở cười vì Wikipedia đăng thông tin: "Nguyễn Cao Kỳ Duyên đăng quang hoa hậu Việt Nam khi 49 tuổi, bà trở thành hoa hậu già nhất trái đất". Thông tin này về MC Nguyễn Cao Kỳ Duyên bị người dùng mạng chỉnh sửa vì thời điểm đó, Nguyễn Cao Kỳ Duyên (quê Nam Định) đăng quang Hoa hậu Việt Nam.

Tại sao Wikipedia tiếng Việt có tình trạng này?

Theo phần giới thiệu của Wikipedia, trang tiếng Việt được thành lập vào tháng 10/2003 và đến nay có 1.269.647 bài viết. Wikipedia là một bách khoa toàn thư tự do, kết quả của sự cộng tác của chính những người đọc từ khắp nơi trên thế giới. Trang mạng này có tính chất wiki, có nghĩa là hầu như tất cả mọi người đều có thể sửa đổi ở bất cứ trang nào bằng cách bấm vào các liên kết "sửa đổi", hoặc "Sửa đổi trang này", có ở hầu hết các trang, ngoại trừ các cá nhân bị tước quyền sửa đổi và những trang bị khóa..

Theo anh Trương Tuấn Nghĩa - tình nguyện viên của Wikipedia Việt Nam, đội ngũ kỹ thuật hàng giờ, thậm chí hàng phút phải vào trang để theo dõi các nội dung đăng tải, từ đó đưa ra hướng xử lí thích hợp. Người phá hoại thường chỉnh sửa các nội dung nóng, mang tính chất thời sự, các vụ việc đang gây chú ý. Chuyện xảy ra với các nghệ sĩ như Trấn Thành, Hoài Linh, Jack, Chi Pu... đều như vậy. Anh Nghĩa cho biết thêm, nhiều người thay đổi nội dung trên Wikipedia nhằm bêu xấu một cá nhân hay một nghệ sĩ nào đó vì mục đích riêng chứ không hẳn đùa cợt.

"Với các hành động dù mục đích nào, chúng tôi cũng sẽ theo dõi lịch sử chỉnh sửa để đưa ra hướng xử lí. Chúng tôi chỉ cho phép các tài khoản lâu năm, thường xuyên hoạt động mới được phép sửa nội dung. Các tài khoản phá hoại sẽ bị chúng tôi gửi thông báo cảnh cáo, nếu lặp lại sẽ bị khóa vĩnh viễn, thậm chí là chặn truy cập", anh Nghĩa thông tin.