Tiểu đường tuýp 3: Ai dễ bị mắc và dấu hiệu nhận biết là gì?

Tin liên quan

Tiểu đường: Căn nguyên gây biến chứng các bệnh về tim mạch

 

1. Tiểu đường tuýp 3 là gì?

Tiểu đường là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm tăng glucose huyết do khiếm khuyết về tiết insulin, về tác động của insulin, hoặc cả hai. Tăng glucose mạn tính trong thời gian dài gây nên những rối loạn chuyển hóa carbohydrate, protide, lipide, gây tổn thương ở nhiều cơ quan khác nhau, đặc biệt ở tim và mạch máu, thận, mắt, thần kinh.

Tiểu đường tuýp 3 còn gọi là tiểu đường não, xảy ra do hàm lượng insulin não thấp hơn bình thường và người bệnh cũng có các dấu hiệu tương tự như Alzheimer.

Bệnh thường phổ biến ở người bị tiểu đường tuýp 2 hơn tuýp 1. Tuy nhiên, tiểu đường tuýp 3 hoàn toàn không giống với đái tháo đường loại 3c (hay Pancreatogenic) – do xuất hiện khối u, tổn thương hoặc trải qua phẫu thuật tuyến tụy.

2. Ai dễ bị mắc tiểu đường tuýp 3

Tiểu đường tuýp 3 chỉ xảy ra đối với những người đã mắc tiểu đường tuýp 1 hoặc tuýp 2. Chưa từng phát hiện trường hợp bệnh nào từ những người khỏe mạnh.

Nhiều bác sĩ đã cho rằng, bệnh tiểu đường tuýp 3 chính là một dạng biến chứng của bệnh tiểu đường. Thế nên, để phòng ngừa căn bệnh này thì tốt nhất nên kiểm soát chế độ ăn uống và sinh hoạt để tránh bệnh tiểu đường tuýp 2.

Thực tế, bệnh tiểu đường và Alzheimer có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Các nhà nghiên cứu cho rằng bệnh Alzheimer xuất hiện bởi tính kháng insulin tại não. Hiểu nôm na rằng khi bệnh tiểu đường tuýp 2 kéo dài mà không điều trị, đường huyết tăng cao sẽ gây tổn thương các mạch máu não. Chưa kể, khi insulin não hoạt động kém đi thì không những khả năng nhận thức suy giảm mà cấu trúc não cũng sẽ thay đổi một khi bệnh bước vào giai đoạn tiến triển.

Khi so sánh các nghiên cứu sẵn có về bệnh Alzheimer và chức năng não, giới khoa học cũng phát hiện ra rằng ở bệnh Alzheimer, người bệnh có sự suy giảm khả năng sử dụng và chuyển hóa glucose ở não. Điều này không khác với trường hợp ở bệnh nhân tiểu đường type 2 tiến triển. Chính phát hiện này đã dẫn đến giả thuyết rằng Alzheimer là một bệnh tiểu đường riêng của não – bệnh tiểu tường tuýp 3.

Do vậy mà thuật ngữ tiểu đường tuýp 3 được sử dụng để mô tả hai tình huống: Một là chỉ ảnh hưởng của bệnh tiểu đường đến chức năng não bộ và thứ hai là mô tả sự tiến triển của tiểu đường loại 2 thành Alzheimer.

3. Nguyên nhân tiểu đường tuýp 3

Với những người mắc bệnh tiểu đường type 3 có nguy cơ lên đến 60% tiến triển bệnh Alzheimer hoặc mất trí nhớ. Theo nghiên cứu với hơn 100.000 đối tượng mắc trí nhớ đã chỉ ra rằng phụ nữ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 có xác suất mắc chứng mất trí nhớ mạch máu cao hơn nam giới.

Các yếu tố nguy cơ của bệnh tiểu đường type 3 bao gồm:

- Huyết áp cao

- Tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường

- Thừa cân hoặc béo phì

- Một số tình trạng sức khỏe mãn tính. Ví dụ: trầm cảm, hội chứng buồng trứng đa nang.

4. Triệu chứng tiểu đường tuýp 3

Tiểu đường tuýp 3 có những biểu hiện tương tự như của người mắc bệnh tiểu đường. Một số biểu hiện thường thấy như:

- Khát nước.

- Đi tiểu nhiều.

- Thường xuyên thấy đói.

- Giảm cân nghiêm trọng.

- Khô da.

- Xuất hiện vết sạm ở da.

- Loét bàn chân, vết thương lâu lành,…

Tuy nhiên, ở người tiểu đường tuýp 3 sẽ có thêm các biểu hiện là:

- Hay quên.

- Lú lẫn, không nhớ những việc mình đã làm và định làm.

- Nhầm lẫn việc này với việc kia, người này với người kia.

- Trầm trọng hơn là biểu hiện của việc mất trí nhớ hoàn toàn – giống với biểu hiện của bệnh Alzheimer.

Với những biểu hiện này, cần đến ngay các trung tâm y tế để được khám và chẩn đoán bệnh sớm nhất.

5. Biến chứng tiểu đường tuýp 3

Bệnh nhân tiểu đường tuýp 3, bên cạnh việc phải chịu những biến chứng chung của bệnh tiểu đường như: Suy thận, loét bàn chân, nhiễm trùng, mù lòa, tim mạch,… thì họ còn phải đối mặt với một căn bệnh hết sức nguy hiểm: Alzheimer. Như đã nói ở trên, hai căn bệnh này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Người bị tiểu đường tuýp 3 không thể kiểm soát sẽ dẫn tới hội chứng Alzheimer. Đây là căn bệnh không thể chữa khỏi và là nguyên nhân thứ 6 dẫn đến tử vong trên thế giới. Ngoài ra, hội chứng Alzheimer còn có thể dẫn đến đột quỵ, khiến người bệnh tử vong bất cứ lúc nào.

Nếu không phát hiện kịp thời thì bệnh tiểu đường tuýp 3 thực sự rất nguy hiểm và khó điều trị .

6. Chẩn đoán tiểu đường tuýp 3

Hiện vẫn chưa có xét nghiệm chuyên biệt nhằm chẩn đoán dạng tiểu đường này. Các bác sĩ thường tìm dấu hiệu của tình trạng sa sút trí tuệ kèm triệu chứng bệnh tiểu đường thông qua việc:

- Thực hiện các bài kiểm tra thần kinh người bệnh.

- Kiểm tra tiền sử bệnh.

- Sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh bao gồm: Chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc CT Scanner. Điều này sẽ đưa ra những thông tin khách quan nhất về hoạt động não bộ

- Nếu người bệnh đang có những triệu chứng của bệnh tiểu đường tuýp 2, bác sĩ sẽ yêu cầu làm thêm xét nghiệm đường huyết lúc đói hoặc xét nghiệm HbA1c.

7. Điều trị tiểu đường tuýp 3

Việc điều trị bệnh tiểu đường tuýp 3 sẽ tương đối giống với điều trị tiểu đường tuýp 2. Điều này đồng nghĩa với việc người bệnh sẽ phải xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý và lối sống khoa học. Việc ăn nhiều rau xanh, cá và giảm tinh bột xấu sẽ giúp cải thiện quá trình suy giảm trí nhớ ở người bệnh. Ngoài ra, việc ngăn chặn béo phì và thường xuyên tập thể dục cũng khiến cho cơ thể khỏe mạnh, bệnh phát triển chậm hơn.

Với bệnh nhân tiểu đường tuýp 3, một điều cũng rất quan trọng đó là phải để cho não bộ được thư giãn. Tức là người bạn phải ở trong trạng thái tinh thần thoải mái, vui vẻ, lạc quan, yêu đời. Đồng thời, hãy áp dụng khung giờ ăn – ngủ – nghỉ hợp lý, tránh làm việc quá nhiều khiến đầu óc căng thẳng, stress hoặc mất ngủ.

Hầu hết các bệnh nhân tiểu đường tuýp 3 sẽ được điều trị thêm bằng thuốc. Thông thường, bệnh nhân sẽ được tiêm thêm insulin và hoặc thuốc rosiglitazone nhạy cảm insulin. Đây là cách nhằm bảo vệ các tế bào não, đồng thời giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm lại tiến trình mất trí nhớ và hệ thần kinh được ổn định hơn.

Ngoài ra, các loại thuốc hạ lipid máu cũng được sử dụng để chống lại cholesterol cao. 

8. Phòng ngừa tiểu đường tuýp 3

Nếu đã mắc bệnh tiểu đường loại 2, có nhiều biện pháp để kiểm soát bệnh tốt hơn và hạn chế nguy cơ phát triển thành bệnh tiểu đường tuýp 3, đó là:

- Tiêu thụ các thực phẩm lành mạnh, ít chất béo bão hòa, nhiều protein và giàu chất xơ.

- Duy trì thói quen vận động thường xuyên (ít nhất 30 phút/ngày).

- Sử dụng thuốc theo phác đồ điều trị của bác sĩ.

- Kiểm tra đường huyết đều đặn.

- Duy trì cân nặng ổn định.

- Ngủ đủ giấc và từ bỏ các thói quen xấu có hại cho sức khỏe: Rượu bia, hút thuốc.

- Khám xét nghiệm chỉ số đường huyết 6 tháng/lần hoặc trang bị máy đo đường huyết tại nhà là cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện và điều trị, ngăn chặn biến chứng bệnh đái tháo đường kịp thời.