4 nhóm thuốc có thể dùng điều trị cơn bốc hỏa ở phụ nữ

1. Các nhóm thuốc trị cơn bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

Ước tính có khoảng 80% phụ nữ trong độ tuổi trung niên trải qua các cơn bốc hỏa. Ở một số người, triệu chứng này chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, khoảng 6 - 24 tháng. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp cơn bốc hỏa tồn tại dai dẳng, có thể kéo dài đến 10 năm hoặc lâu hơn. Các triệu chứng thường khởi phát từ giai đoạn tiền mãn kinh và có thể tiếp tục sau khi mãn kinh.

Không phải tất cả phụ nữ đều cần điều trị bốc hỏa. Tuy nhiên, khi triệu chứng gây ảnh hưởng rõ rệt đến sức khỏe thể chất, tâm lý hoặc chất lượng cuộc sống, bác sĩ có thể chỉ định điều trị bằng thuốc.

Các nhóm thuốc thường được sử dụng gồm: Liệu pháp hormone thay thế (HRT), thuốc chống trầm cảm, thuốc chống co giật, thuốc hạ huyết áp và một số loại thuốc khác...

Những phương pháp này có thể giúp giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn bốc hỏa, rút ngắn thời gian kéo dài của triệu chứng, đồng thời cải thiện giấc ngủ và giảm căng thẳng.

1.1 Liệu pháp thay thế hormone

Nhóm này thường được xem là phương pháp điều trị cơn bốc hỏa hiệu quả, có nhiều dạng bào chế như viên uống, kem bôi, gel, thuốc xịt, miếng dán. Mỗi loại lại có tác dụng chính và có nguy cơ gây ra tác dụng phụ khác nhau.

- Viên uống giúp giảm thiểu các triệu chứng khó chịu như cơn bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm và cải thiện các vấn đề về xương khớp. Tuy nhiên, lại tiềm ẩn một số tác dụng phụ như tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, đột quỵ và ung thư nội mạc tử cung (khi kết hợp với progestin), ung thư vú. Ngoài ra, một số tác dụng phụ khác cũng có xảy ra như đau đầu, buồn nôn, tăng cholesterol nếu có vấn đề về gan.

- Kem bôi, gel, thuốc xịt giúp cải thiện các triệu chứng bốc hỏa, khô âm đạo và các vấn đề liên quan đến niêm mạc âm đạo. Mặc dù có ưu điểm là tránh được sự chuyển hóa qua gan so với đường uống, nhưng chúng vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm: Kích ứng da tại chỗ, đau ngực, thay đổi cân nặng, đau đầu, rối loạn kinh nguyệt, và hiếm gặp là huyết khối, ung thư vú/nội mạc tử cung.

- Miếng dán da estrogen: Có tác dụng giúp cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Ưu điểm của dạng bào chế này là dễ sử dụng, hạn chế tác dụng toàn thân hơn so với viên uống. Tuy nhiên vẫn tiềm ẩn nguy cơ tác dụng phụ tương tự như dạng kem bôi, gel, thuốc xịt.

1.2 Các thuốc chống trầm cảm

Thuốc chống trầm cảm hỗ trợ làm giảm chịu chứng khó chịu của thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh như bốc hỏa, nóng ran người, da đỏ bừng, đổ mồ hôi đêm.

Các thuốc điển hình như:

- Thuốc paroxetine: Paroxetine được dùng để trị cơn bốc hỏa vì đây là một loại thuốc chống trầm cảm thuộc nhóm SSRI (chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc) có khả năng ổn định mức serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến việc điều chỉnh nhiệt độ cơ thể.

Bằng cách ảnh hưởng đến serotonin, paroxetine giúp làm giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn bốc hỏa, đây là lựa chọn không chứa hormone được FDA chấp thuận cho những trường hợp bốc hỏa từ trung bình đến nặng.

Tuy nhiên, paroxetine có thể gây ra một số tác dụng phụ thường gặp như mệt mỏi, chóng mặt, tăng cân, suy nhược cơ thể, nhức đầu và giảm tập trung.

Ngoài ra một số thuốc khác trong nhóm này có thể dùng như: Fluoxetine, venlafaxine, desvenlafaxine... cũng được sử dụng điều trị các triệu chứng liên quan đến mãn kinh như rối loạn tâm trạng, trầm cảm... Tuy nhiên các thuốc này đều có tác dụng phụ cần lưu ý khi sử dụng.

1.3 Thuốc hạ huyết áp

Thuốc hạ huyết áp có tác dụng giãn nở mạch máu, ức chế hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, giảm cảm giác nóng bừng và đỏ bừng da, cải thiện triệu chứng bốc hỏa.

Nhóm thuốc hạ huyết áp được sử dụng để điều trị bốc hỏa bao gồm:

- Thuốc clonidine: Là thuốc kê đơn thường được sử dụng để điều trị tăng huyết áp, nhờ khả năng tác động lên hệ thần kinh trung ương, giảm hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, nên clonidine cũng được sử dụng để giảm các triệu chứng bốc hỏa như nóng bừng, đổ mồ hôi.

Tác dụng phụ thường gặp của clonidine bao gồm buồn ngủ, chóng mặt, táo bón, khô miệng, mệt mỏi, yếu cơ và trầm cảm.

- Thuốc methyldopa: Giống như clonidine, methyldopa cũng có tác dụng giảm các triệu chứng bốc hỏa. Trong một nghiên cứu, methyldopa đã được chứng minh có hiệu quả trong việc giảm tần suất cơn bốc hỏa ở phụ nữ mãn kinh lên tới 65%.

Tác dụng phụ thường gặp của thuốc là buồn ngủ, chóng mặt, mệt mỏi, táo bón, khô miệng và suy nhược.

1.4 Thuốc chống co giật

Một số thuốc chống co giật có thể giúp giảm triệu chứng bốc hỏa ở phụ nữ tiền mãn kinh thông qua tác động lên hệ thần kinh trung ương, góp phần điều hòa trung tâm kiểm soát nhiệt độ cơ thể và làm giảm cảm giác nóng bừng.

- Gabapentin: Đây là lựa chọn thay thế cho liệu pháp hormone trong kiểm soát cơn bốc hỏa. Gabapentin có cơ chế ổn định hoạt động của hệ thần kinh trung ương, tác động lên vùng dưới đồi – trung tâm điều hòa thân nhiệt. Nhờ đó, thuốc giúp giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của cơn bốc hỏa, đồng thời cải thiện chất lượng giấc ngủ. Gabapentin thường được chỉ định cho những phụ nữ không thể sử dụng liệu pháp hormone hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.

Tác dụng phụ thường gặp của thuốc bao gồm: Buồn ngủ, chóng mặt và phù nề. Hiệu quả điều trị có thể khác nhau tùy thuộc vào từng cơ địa mỗi người.

- Pregabalin: Đối với điều trị cơn bốc hỏa, pregabalin có chỉ định "ngoài nhãn", có nghĩa là ban đầu thuốc không được phê duyệt cho mục đích điều trị cơn bốc hỏa, nhưng các nghiên cứu và kinh nghiệm lâm sàng cho thấy thuốc có hiệu quả trong việc giảm tần suất và cường độ của các cơn bốc hỏa ở một số phụ nữ.

Cơ chế chính xác của pregabalin trong việc giảm bốc hỏa chưa được hiểu đầy đủ, nhưng nó được cho là liên quan đến tác dụng của thuốc đối với hệ thần kinh trung ương. Thuốc được xem là một lựa chọn thay thế cho liệu pháp hormone ở những phụ nữ không thể hoặc không muốn sử dụng estrogen.

Khi sử dụng pregabalin để điều trị bốc hỏa, các tác dụng phụ thường gặp bao gồm: Chóng mặt và buồn ngủ, tăng cân, mờ mắt, phù nề ở bàn tay hoặc chân. Các tác dụng phụ này thường có thể được kiểm soát bằng cách điều chỉnh liều lượng.

Việc sử dụng pregabalin để điều trị bốc hỏa phải do bác sĩ chuyên khoa chỉ định và theo dõi chặt chẽ. Trước khi kê đơn, bác sĩ sẽ cân nhắc lợi ích và rủi ro, đặc biệt là các tác dụng phụ tiềm ẩn. Bệnh nhân không được tự ý mua thuốc hoặc thay đổi liều lượng.

2. Lưu ý khi sử dụng thuốc trị cơn bốc hỏa

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị cần:

- Thông báo cho bác sĩ về các thuốc đang dùng và bệnh lý nền (đặc biệt là gan, tim mạch, huyết áp).

- Dùng thuốc đúng chỉ định, liều lượng, và thời gian.

- Không tự ý ngưng thuốc hoặc thay đổi liều nếu chưa có chỉ định của bác sĩ.

- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, đặc biệt về tác dụng phụ và cách bảo quản.

- Tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi hiệu quả điều trị và điều chỉnh nếu cần...

Mời độc giả xem thêm video: