Bắc Kạn: Một bệnh nhân tử vong sau 4 năm bị chó cắn

Theo đó, ngày 18/11, Khoa Truyền nhiễm - Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Kạn tiếp nhận bệnh nhân H. T. H (44 tuổi) trú thôn Bản Lắc, xã Bằng Lãng, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn có triệu chứng lâm sàng nghi ngờ mắc bệnh dại. 

Qua khai thác tiền sử qua người nhà bệnh nhân kể lại, bệnh nhân từng bị chó cắn cách đây khoảng 4 năm nhưng không được tiêm phòng vắc xin dại. Ngày 12/11/2022, bệnh nhân thấy đau mỏi nhức 2 chân đau từ đầu gối trở xuống. Ngày 16/11/2022, bệnh nhân nhập viện tại Trung tâm Y tế huyện Chợ Đồn, lý do không ăn, không ngủ, giật tay chân, hoảng hốt, rớt dãi chảy ra khóe miệng. Đồng tử 2 bên đều phản xạ ánh sáng dương tính, tăng tiết đờm dãi, buồn nôn, nôn khan liên tục, rùng mình từng cơn, sau nặng dần lên.

Ngày 18/11/2022, bệnh nhân được chuyển đến Khoa Truyền nhiễm - Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Kạn triệu chứng ngày càng nặng. Chiều cùng ngày, bệnh nhân được chuyển xuống Bệnh Viện Bạch Mai Hà Nội điều trị nhưng đã tử vong trong đêm.

Theo thống kê của Bộ Y tế, hiện bệnh dại vẫn là một trong số các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, số tử vong trên người cao nhất trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Hàng năm, thế giới có trung bình 60.000 ca tử vong do dại.

Tại Việt Nam, giai đoạn 2017-2021, trung bình mỗi năm có 76 người tử vong, giảm 15% so với giai đoạn 2012 - 2016. Tuy nhiên năm 2022, dịch bệnh xuất hiện và tăng cao đột biến ở những tỉnh vốn không phải là khu vực trọng điểm về dại. Trong đó, tỉnh Bến Tre có 12 ca tử vong do dại (tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2021), tỉnh Kiên Giang có 5 ca tử vong (cùng kỳ năm 2021 ghi nhận 1 ca) và tỉnh Gia Lai ghi nhận 4 ca tử vong (cùng kỳ năm 2021 không ca tử vong),…

Nguyên nhân trực tiếp gây tử vong do dại chủ yếu là do người bị động vật nghi dại cắn không tiêm phòng vaccine. Nguyên nhân gián tiếp là do tỉ lệ tiêm vaccine phòng dại trên đàn chó, mèo còn thấp; công tác quản lý đàn chó, mèo ở một số địa phương còn lỏng lẻo.

Cụ thể, theo báo cáo của cơ quan chuyên ngành thú y, từ đầu năm 2022 đến cuối tháng 9, tỉ lệ tiêm vaccine phòng dại chỉ đạt khoảng 40% tổng đàn chó, mèo. Trong khi đó, để ngăn chặn bệnh dại lây sang người cần đạt tỉ lệ tiêm phòng trên động vật ít nhất 70% trong 2 năm liên tiếp.

Như vậy, nguy cơ bùng phát bệnh dại trên người tại các khu vực nói trên và lây lan sang các khu vực khác là rất lớn.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh dại là một bệnh do virus gây ra, hầu như luôn gây tử vong sau khi xuất hiện các triệu chứng lâm sàng. Khoảng 99% trường hợp dại là do chó nhà lây truyền bệnh sang người. 

Hiện tại không có cách điều trị hiệu quả cho bệnh dại sau khi các dấu hiệu lâm sàng xuất hiện. Biện pháp duy nhất để giảm thiểu bằng cách rửa vết thương, tiêm phòng vaccine dại và huyết thanh kháng dại càng sớm càng có hiệu quả. 

Đối với vết thương sâu, nhiều vết thương cùng một lúc, những vết thương gần thần kinh trung ương như đầu, mặt cổ, đầu các ngọn chi, bộ phận sinh dục cần phải tiêm phối hợp cả vaccine và huyết thanh kháng virus dại.

Để chủ động phòng chống bệnh dại, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau: Tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y; Không thả rông chó, mèo. Chó ra đường phải được đeo rọ mõm; Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo.

Khi bị chó, mèo cắn, cào, liếm cần:

- Rửa kỹ vết thương bằng nước và xà phòng đặc liên tục trong 15 phút, nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết thương bằng nước sạch - đây là biện pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại khi bị chó, mèo cắn.

- Sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn 70%, cồn iod hoặc Povidone, Iodine.

- Hạn chế làm dập vết thương và không được băng kín vết thương.

- Đến ngay Trung tâm y tế gần nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời.Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại.

- Tuyệt đối không dùng thuốc nam, không tự chữa, không nhờ thầy lang chữa bệnh dại.