'Bí kíp vàng' giúp sĩ tử chinh phục môn Sinh học kỳ thi tốt nghiệp THPT

Năm 2025 đánh dấu cột mốc quan trọng khi thí sinh lần đầu tiên thi theo toàn bộ kiến thức của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Đề tham khảo do Bộ GD&ĐT công bố đã cho thấy những thay đổi đáng kể về cấu trúc và hình thức, đòi hỏi thí sinh cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chiến lược ôn tập phù hợp.

Những điểm mới trong cấu trúc đề thi Sinh học 2025

Với thời lượng 50 phút, đề thi tốt nghiệp THPT môn Sinh học sẽ bao gồm 28 câu hỏi (tương đương 40 lệnh hỏi), được chia thành ba phần rõ rệt: Phần 1: Trắc nghiệm nhiều lựa chọn (18 câu); Phần 2: Trắc nghiệm đúng/sai (4 câu); Phần 3: Trắc nghiệm trả lời ngắn (6 câu).

Cấu trúc đề thi mới này chú trọng nâng cao tính tư duy phân tích, giảm tỷ lệ câu hỏi ghi nhớ đơn thuần. Đặc biệt, đề thi sẽ xuất hiện nhiều câu hỏi chứa các tình huống thực tiễn, dữ liệu bảng biểu, đồ thị, đòi hỏi thí sinh phải thay đổi cách ôn tập và tư duy khi làm bài để đạt hiệu quả cao nhất.

Chiến lược ôn thi hiệu quả theo định hướng đề mới

Thầy Nguyễn Thành Công, giáo viên môn Sinh học tại Hệ thống Hocmai đã đưa ra những lời khuyên hữu ích giúp thí sinh tự tin chinh phục môn thi này:

Về kiến thức, thí sinh cần nắm vững kiến thức từ toàn bộ chương trình học tập, bao gồm cả sách giáo khoa chính và phần chuyên đề học tập. Mặc dù phần lớn kiến thức sẽ nằm trong chương trình lớp 12, đề mới có xu hướng tích hợp kiến thức lớp 10, 11 và các tình huống thực tế. Do đó, thí sinh cần ôn tập có hệ thống, tuyệt đối không học tủ.

Hãy chủ động lập sơ đồ tư duy cho từng chuyên đề, hệ thống hóa công thức, định nghĩa, quy luật và các bảng phân biệt (ví dụ: phân biệt di truyền liên kết, tương tác gen, hoán vị gen...). Từ hệ thống sơ đồ này, các em có thể tự rà soát lại kiến thức, "vá lỗ hổng" và tìm hiểu kỹ lại những phần còn khó khăn.

Về kỹ năng, đề thi đòi hỏi cao khả năng đọc hiểu, xử lý số liệu, biểu đồ, hình ảnh. Thí sinh cần luyện tập thường xuyên với các dạng bài có dữ liệu, bảng số liệu, biểu đồ. Các em cần học cách gạch chân từ khóa, đọc lướt – đọc sâu và tóm tắt tình huống trong đề để không bị "lạc đề". Bên cạnh đó, cần tránh sa vào tính toán máy móc. Hãy rèn luyện kỹ năng ước lượng, loại trừ đáp án để tiết kiệm thời gian và nâng cao độ chính xác.

Về kỹ năng làm bài, thí sinh nên tham khảo đề thi của các Sở GD&ĐT, các đơn vị giáo dục uy tín và nghiêm túc bấm giờ để rèn tốc độ làm bài.

Trong phòng thi, các em hãy làm nhanh các câu dễ trước, đánh dấu lại các câu khó để quay lại sau. Tránh "đắm chìm" vào một câu quá lâu vì sẽ mất điểm ở các câu khác. Hãy đảm bảo tô đúng mã đề và tô chính xác ngay sau khi làm xong mỗi câu. Vào thời gian cuối căng thẳng, thí sinh không nên xem lại câu hỏi rồi đổi phương án trả lời, rất dễ dẫn đến sai sót. Đặc biệt, cần chú ý kỹ phần đúng/sai để hạn chế tối đa việc mất điểm không đáng có ở phần này.

Một yếu tố không kém phần quan trọng là sức khỏe và tinh thần. Các em đừng quên nghỉ ngơi hợp lý, không thức khuya, hãy dậy sớm để giữ tinh thần minh mẫn nhất khi đi thi. Hãy luôn giữ tinh thần tích cực và tin tưởng vào nỗ lực của bản thân. Hình thức đề mới tuy là một thách thức, nhưng cũng là cơ hội để những bạn thực sự hiểu bản chất môn Sinh học thể hiện được kiến thức, kỹ năng và năng lực của mình.