Bước tiến quan trọng tăng cường năng lực y tế số và thúc đẩy ứng dụng AI tại Việt Nam

Uỷ viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế, TS.BS Vũ Mạnh Hà đã nhấn mạnh thông tin này tại Lễ ký kết tham gia Mạng lưới quản lý toàn cầu về AI y tế (GRN) và Cộng đồng thực hành trí tuệ nhân tạo (CoP) giữa Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia và Tổ chức HealthAI.

Theo Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà, thỏa thuận ký kết hôm nay chính là bước cụ thể hóa sinh động tinh thần của các nghị quyết 57 - đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong việc định hình khung quản trị AI y tế toàn cầu. 

3 định hướng chiến lược quan trọng của Bộ Y tế

Thông tin tại sự kiện, Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà cho biết, hiện nay, Bộ Y tế đang định hướng triển khai 3 trụ cột chiến lược quan trọng, đó là:

Về thể chế hóa quản trị và đảm bảo an toàn dữ liệu: Bộ Y tế cam kết xây dựng hành lang pháp lý minh bạch, tiêu chuẩn hóa quy trình thẩm định và cấp phép AI y tế, đặc biệt trong bối cảnh Luật Trí tuệ nhân tạo đang được xây dựng và Luật Công nghiệp Công nghệ số đã được ban hành. 

Việc tham gia Mạng lưới Quản lý toàn cầu về AI y tế và Cộng đồng thực hành trí tuệ nhân tạo sẽ giúp Việt Nam tiếp thu các mô hình quản lý tiên tiến, như cách tiếp cận dựa trên rủi ro của châu Âu, từ đó xây dựng mô hình giám sát phù hợp với thực tiễn Việt Nam. 

Bộ Y tế cũng khẳng định rõ chủ quyền dữ liệu quốc gia, đảm bảo dữ liệu khám chữa bệnh của người dân không bị chia sẻ ngoài khuôn khổ pháp luật.

Về xây dựng năng lực nội tại và hệ sinh thái dữ liệu y tế: Chúng ta hiểu rằng AI chỉ mạnh khi dữ liệu sạch, đúng, đủ và được quản lý tốt. Bộ Y tế sẽ chỉ đạo Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia xây dựng các bộ dữ liệu vàng đã được chuẩn hóa, ẩn danh, phục vụ nghiên cứu và thử nghiệm AI y tế.

Đồng thời, Bộ khuyến khích hình thành đội ngũ chuyên gia thẩm định, giám sát, vận hành AI y tế - một lực lượng chuyên môn mới kết hợp giữa công nghệ và y học, đảm bảo Việt Nam từng bước tự chủ trong kiểm định và cấp phép sản phẩm AI y tế.

Về thúc đẩy ứng dụng và hợp tác quốc tế: Việc tham gia Mạng lưới Quản lý toàn cầu về AI y tế và Cộng đồng thực hành trí tuệ nhân tạo không chỉ mang lại lợi ích cho hệ thống quản lý mà còn mở rộng cơ hội cho doanh nghiệp, bệnh viện, viện - trường trong nước. 

"Bộ Y tế khuyến khích hợp tác chặt chẽ với các tập đoàn công nghệ Việt Nam như ViettelAI, FPT, VietSens... để phát triển các sản phẩm AI "Make in Vietnam" đạt chuẩn quốc tế, có thể đăng ký trên danh bạ toàn cầu"- Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà nói.

Tại lễ ký kết, Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà đề nghị Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia thời gian tới tập trung triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, thiết lập Nhóm công tác kỹ thuật liên ngành, điều phối thường xuyên với các Vụ/Cục chuyên môn;

Hai là, xây dựng khung quy trình thẩm định - quản trị rủi ro - giám sát hậu triển khai AI y tế, hài hòa chuẩn quốc tế nhưng tuân thủ pháp luật Việt Nam;

Ba là, triển khai thí điểm 12-18 tháng tại một số bệnh viện và tuyến cơ sở; báo cáo kết quả định kỳ hàng quý, hàng năm. Đồng thời, thiết lập cơ chế đánh giá, giám sát (KPI) minh bạch, bảo vệ quyền riêng tư và dữ liệu cá nhân người bệnh;

Bốn là, huy động, phối hợp nguồn lực trong - ngoài ngành, bảo đảm tính bền vững, hiệu quả và khả năng mở rộng.

Dịp này, Thứ trưởng Thường trực Vũ Mạnh Hà cũng đề nghị Tổ chức HealthAI: Tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, chia sẻ công cụ và phương pháp quản lý AI có trách nhiệm; đồng hành đào tạo - huấn luyện chuyên sâu theo nhu cầu Việt Nam;

Đối với các doanh nghiệp công nghệ cần tuân thủ chuẩn mực đạo đức - pháp lý; phối hợp công khai lộ trình phát triển, minh bạch thử nghiệm, đảm bảo an toàn thông tin;

Đối với các viện, trường và nhà khoa học, Thứ trưởng Thường trực nhấn mạnh, cần tăng cường nghiên cứu - đào tạo - kiểm chứng độc lập; đóng góp dữ liệu ẩn danh; phát triển chương trình bồi dưỡng nhân lực AI y tế.

Thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo vì người bệnh và hệ thống y tế Việt Nam

Ông Đỗ Trường Duy, Giám đốc Trung tâm Thông tin Y tế Quốc gia cho hay, việc Trung tâm chính thức tham gia GRN và CoP đánh dấu một bước tiến quan trọng trong hành trình tăng cường năng lực y tế số và thúc đẩy ứng dụng AI có trách nhiệm trong y tế tại Việt Nam; giúp Việt Nam kết nối và chia sẻ tri thức với mạng lưới các cơ quan quản lý y tế tiên phong trên thế giới; tiếp cận Hệ thống cảnh báo sớm nội bộ để phát hiện – chia sẻ sớm các sự cố bất lợi liên quan đến AI; 

Đồng thời cũng hỗ trợ các cơ quan quản lý nhà nước hài hòa quy trình thẩm định, cấp phép công cụ AI y tế theo chuẩn mực quốc tế, qua đó nâng cao an toàn người bệnh, năng lực quản trị rủi ro và chất lượng dịch vụ.

Bên cạnh đó, đại diện Việt Nam được hưởng một số quyền lợi như: truy cập và đóng góp vào Danh bạ công khai toàn cầu (GPD) các giải pháp AI y tế đã được thẩm định/đăng ký; và sử dụng bộ công cụ Navigator/blueprints cho quản trị AI có trách nhiệm. Đặc biệt, trong khuôn khổ Thỏa thuận Quốc gia Tiên phong, HealthAI cam kết miễn trừ hoàn toàn khoản phí tham gia 50.000 CHF (Franc Thụy Sĩ) mỗi năm cho Việt Nam trong 2 năm đầu tiên. 

"Thông qua hợp tác với HealthAI và cộng đồng quốc tế, Trung tâm Thông tin Y tế Quốc gia sẽ tiếp tục hoàn thiện năng lực và giải pháp triển khai, thực hành kỹ thuật và thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo vì người bệnh và hệ thống y tế Việt Nam"- Giám đốc Đỗ Trường Duy nhấn mạnh.

TS. Ricardo Baptista Leite, Tổng Giám đốc HealthAI, nhấn mạnh, bằng việc gia nhập GRN, Việt Nam thể hiện quyết tâm thúc đẩy AI có trách nhiệm trong y tế và sẽ đóng góp chuyên môn, tinh thần hợp tác cho sứ mệnh chung. Quan hệ đối tác giữa hai bên tạo điều kiện chia sẻ thực hành tốt, nâng cao năng lực và tăng cường cách tiếp cận quản lý để triển khai AI một cách đạo đức, công bằng. 

"Chúng tôi mong đồng hành cùng Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia và Việt Nam trên hành trình chuyển đổi số y tế, bảo đảm đổi mới an toàn, hiệu quả và dễ tiếp cận cho mọi cộng đồng"- TS. Ricardo Baptista Leite nói.