Cẩn trọng biến chứng mới của bệnh cúm A

 1. Bệnh nhân mắc cúm A gia tăng mạnh

Thời gian gần đây, nhiều bệnh viện tại Hà Nội tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhi tới cấp cứu trong tình trạng suy hô hấp nặng do mắc cúm A.

Điển hình, Bệnh viện Nhi Trung ương (Hà Nội) đã tiếp nhận một trường hợp bệnh nhi 6 tháng tuổi, trú tại Hà Tĩnh, tới cấp cứu trong tình trạng suy hô hấp nặng do mắc cúm A, phải thở oxy, hỗ trợ khí rung, có nguy cơ phải đặt ống nội khí quản, thở máy.

Đáng nói hơn, bệnh nhi này vốn có bệnh nền viêm phổi. Do đó, tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp đã khá nặng, cộng thêm cúm A khiến phổi tổn thương nhiều hơn, dẫn đến suy hô hấp tiến triển nhanh. Sau thời gian điều trị tích cực kịp thời tại bệnh viện, tình trạng sức khỏe của bệnh nhi này hiện được cải thiện và có thể xuất viện trong vài ngày tới.

Tại Khoa Nhi (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương), số lượng bệnh nhân phải nhập viện do cúm A tăng cao bất thường so với những năm trước. Trong hàng trăm trường hợp đến thăm khám mỗi ngày tại đây, các bác sĩ phát hiện đến 20-25% trên tổng số bệnh nhân bị cúm A.

Không chỉ với trẻ nhỏ, khoảng 2 tuần gần đây khoa Khám bệnh của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cũng tiếp nhận gần 100 trường hợp mắc cúm A gồm cả thanh niên ở lứa tuổi 20-30 và người già. Trong số này, bệnh viện đã ghi nhận các trường hợp diễn biến nặng. Các chuyên gia cũng thông tin biểu hiện của bệnh cúm A trong những năm gần đây đang có sự thay đổi theo hướng nguy hiểm hơn.

2. Xuất hiện biến chứng đáng lo ngại về thần kinh

Trên Zing, TS Đỗ Thiện Hải, Phó giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, biểu hiện cúm A thường thấy ở các trẻ nhỏ là sốt cao liên tục trên 38,5-39 độ C, không đáp ứng với thuốc hạ sốt, ăn uống kém, mệt mỏi, một số trường hợp còn có tình trạng co giật. Tuy nhiên, thời điểm hiện tại diễn biến của bệnh cúm A cũng có nhiều điểm khác so với trước đây.

“Khoảng 10 năm trước, các bệnh nhân cúm A thường chỉ có các biểu hiện viêm long đường hô hấp trên kèm sốt. Ngoài ra không có các triệu chứng về thần kinh. Tuy nhiên, từ mùa cúm năm 2019-2020, chúng tôi đã ghi nhận có những triệu chứng nặng hơn rõ rệt về mặt thần kinh rất nặng nề”.

Theo TS Hải, các trường hợp mắc cúm A tới khám trong khoảng thời gian trên có thêm biểu hiện co giật với tỷ lệ lên tới 45%. Đáng chú ý, khoảng 6% trẻ nhỏ sau khi nhiễm virus cúm A có thêm biểu hiện viêm não. Vị chuyên gia này nhận định, cúm thường diễn biến lành tính, bệnh nhân có thể hồi phục sau khoảng 2-7 ngày. Tuy nhiên, với trẻ em, nhất là những trường hợp có bệnh nền, cúm A có thể diễn biến nặng nề hơn, dễ xuất hiện biến chứng.

Trong khi đó TS Đặng Thị Thúy, Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cũng nhấn mạnh: “Cúm mùa thường có diễn biến lành tính nhưng cũng có thể xảy ra biến chứng nặng và nguy hiểm ở những người có bệnh lý mạn tính về tim mạch và hô hấp”.

TS Đặng Thị Thúy cho biết thêm, cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, thường xảy ra vào mùa đông xuân, khi chuyển giao giữa hai mùa (cúm mùa). Bệnh cúm A được gây ra bởi các chủng của virus cúm A như H1N1, H5N1, H7N9… Bệnh lây lan qua đường hô hấp, từ các hạt bụi nước, giọt bắn li ti dính virus được thải ra khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với các đồ vật, bề mặt nhiễm virus rồi đưa lên mắt, mũi, miệng,…

Cúm A có các triệu chứng ban đầu tương tự như bệnh cúm mùa nói chung và nhiễm các virus gây viêm đường hô hấp khác. Trẻ đều có thể sốt, viêm đường hô hấp như ho, hắt hơi, sổ mũi, đau họng… Do đó, cha mẹ thường rất khó phân biệt được có phải trẻ mắc cúm A hay không.

Ngoài các triệu chứng ban đầu trên, trẻ nhiễm cúm A thường sốt cao 39-40 độ C, da, mắt xung huyết, họng đỏ xung huyết toàn bộ, mệt mỏi, ăn kém, quấy khóc, nhiều trường hợp nặng còn có cảm giác khó thở, viêm phổi, viêm tiểu phế quản… Khi gặp các dấu hiệu này cha mẹ cần cho con đi khám tại các cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán, tư vấn cách chăm sóc và điều trị phù hợp với tình trạng của từng trẻ.

3. Bệnh cúm A có nguy hiểm không?

Bệnh cúm A là căn bệnh phổ biến, nguy hiểm đối với người lớn và trẻ em, đặc biệt dễ lây lan. Các chủng virus cúm A có khả năng tồn tại lâu trong môi trường bên ngoài, có thể sống lên đến 48h trên các bề mặt như tay nắm cửa, bản, ghế, tủ,… Virus có khả năng tồn tại trong quần áo lên đến 12 giờ, duy trì 5 phút trong lòng bàn tay.

Bệnh cúm A ở người có triệu chứng từ nhẹ đến nặng, khác nhau tùy theo tình trạng sức khỏe của từng người. Các triệu chứng khi nhiễm virus cúm A có một số điểm tương đồng với khi nhiễm chủng virus cúm thường. Nếu không được điều trị đúng cách, một số đối tượng như người già, trẻ em, người có hệ miễn dịch suy yếu sẽ dễ dàng mắc thêm các bệnh khác hoặc gặp các biến chứng nặng dẫn đến nguy cơ đe dọa tính mạng.

4. Cách phòng chống bệnh cúm A

Để phòng ngừa bệnh cúm A hiệu quả cần thực hiện các biện pháp sau:

Vệ sinh cá nhân cẩn thận: rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà. Trong mùa dịch, cần tránh tập trung nơi đông người. Nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao cần tránh tiếp xúc với với bệnh nhân mắc cúm hoặc nghi ngờ mắc cúm.

Khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ cúm như sốt, ho, sổ mũi,… nên đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và xác định bệnh. Từ đó, có các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm cho những người xung quanh.

Vệ sinh nơi ở, nơi làm việc sạch sẽ với dung dịch sát khuẩn thông thường.

Tăng cường sức đề kháng bằng cách tập thể dục, chế độ sinh hoạt, ăn uống hợp lý.

Tiêm vaccine phòng cúm đầy đủ, đúng lịch. Đặc biệt là các đối tượng có nguy cơ cao cần được tiêm phòng đầy đủ trước mùa dịch.