Đợt mưa lớn đỉnh điểm ở miền Bắc từ đêm mai có tính chất phức tạp

Mưa kéo dài nhiều ngày, đất đá bão hòa khiến rủi ro sạt lở cao

Từ đêm 28/6-2/7, miền Bắc có khả năng xuất hiện một đợt mưa dông trên diện rộng, trong đó khu vực trung du và vùng núi có khả năng xuất hiện mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to với lượng mưa dự báo có thể đạt ngưỡng từ 150-300mm/đợt, có nơi trên 500mm. Kèm theo đó là nguy cơ cao xảy ra các hiện tượng thời tiết cực đoan kèm theo như: lốc, sét, lũ quét, sạt lở đất, ngập úng tại vùng thấp trũng.

Cơ quan khí tượng đặc biệt lưu ý, do khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ đã hứng chịu mưa lớn nhiều ngày qua, đất đá nhiều nơi đã bị bão hòa. Vì vậy, mưa lớn tiếp tục trút xuống khiến nguy cơ rất cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất.

Đồng thời, từ đêm 26-29/6, trên sông Thao, Lô, Cầu, Thương và Lục Nam, các sông nhỏ ở khu vực Bắc Bộ có khả năng xuất hiện 1 đợt lũ, biên độ lũ lên trên các sông từ 2-5m.

Trong đợt lũ này, đỉnh lũ trên các sông nhỏ, thượng lưu các sông Thao, Lô các sông có khả năng lên mức báo động (BĐ)1- BĐ2, có nơi trên BĐ2, hạ lưu sông Thao lên mức BĐ1, hạ lưu sông Lô còn dưới mức BĐ1.

Cơ quan khí tượng cảnh báo, trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh; ngập úng tại các vùng trũng, thấp, khu đô thị, khu công nghiệp; lũ quét trên sông suối nhỏ, sạt lở đất trên sườn dốc.

Người dân cần chủ động kiểm tra nhà cửa, khu vực thoát nước; tránh đi lại trong mưa to, khu vực ngập, sông suối, đồi núi dễ sạt lở; cảnh giác khi sống gần sông suối, ao hồ, taluy sườn dốc, khu vực trũng thấp. Đặc biệt, chính quyền và người dân cần thường xuyên cập nhật thông tin thời tiết và cảnh báo từ cơ quan chức năng để có biện pháp ứng phó, đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.

Từ ngày 26-28/6 khu vực Thanh Hóa-Huế ít mưa, trời nắng, có nơi nắng nóng, nhiệt độ phổ biến 33-36 độ. Khu vực Đà Nẵng-Bình Thuận, ngày nắng, chiều tối có mưa dông cục bộ. Từ ngày 29/6-2/7 ít mưa, trời nắng, có nơi nắng nóng

Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ: Từ ngày 26-27/6 có mưa, mưa vừa, cục bộ có nơi mưa to lượng mưa từ 20-40mm/24h, cục bộ có nơi trên 70mm/24h. Từ ngày 28/6-30/6 ngày nắng, chiều tối có mưa rào và dông rải rác, chưa có dấu hiệu của mưa lớn diện rộng. Từ ngày 1-2/7 có mưa, mưa vừa, cục bộ có nơi mưa to lượng mưa từ 20-40mm/24h, cục bộ có nơi trên 70mm/24h.

Trong tháng 5 có đến 20 lần mưa lớn vượt giá trị lịch sử

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết: Trong tháng 5, khu vực Bắc bộ đã xảy ra các đợt mưa lớn diện rộng vào các ngày: đợt đầu vào 1.5, đợt thứ 2 kéo dài 10 - 11/5, đợt 3 từ ngày 15 - 20/5 và đợt cuối tháng 23 - 24/5; riêng tại Bắc Quang (Hà Giang) mưa lớn kéo dài từ 15 - 23/5 với tổng lượng cả đợt đạt 995mm, trong đó lượng mưa lớn nhất 268,8mm vào ngày 21/5. Khu vực Trung Bộ có nhiều ngày xảy ra mưa rào và giông, cục bộ có mưa lớn đến rất lớn, như tại tỉnh Hà Tĩnh đã xảy ra mưa rất lớn vào đêm 25 sáng 26/5 với tổng lượng từ 165 - 340mm.

Trong tháng có đến 20 lần, ghi nhận lượng mưa ngày vượt giá trị lịch sử. Đặc biệt, tại Càng Long (Trà Vinh) trận mưa vào ngày 2.5 với lượng lên đến 199,5mm, vượt lịch sử ghi nhận cách đây đến 45 năm; cụ thể năm 1980 lượng mưa là 129mm.

Nhận định về mùa mưa bão năm nay, ông Mai Văn Khiêm, giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết dự báo năm nay trên Biển Đông có khoảng 11-13 cơn bão, áp thấp nhiệt đới và khoảng 5-6 cơn ảnh hưởng tới đất liền. Dự báo năm nay, ENSO (dao động El Nino) duy trì ở trạng thái trung tính, nên ít có khả năng mưa bão dồn dập.

Mưa vừa, to tập trung từ tháng 6 đến tháng 8 ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ. Khu vực Trung Bộ tăng mưa từ tháng 9 và kéo dài tới cuối năm.

Từ đầu năm 2025 đến nay, thiên tai tại Việt Nam tiếp tục có những diễn biến bất thường. Các bản tin dự báo dài hạn nhìn chung khá chính xác, tuy nhiên, trong ngắn hạn và quy mô cục bộ, các hiện tượng thời tiết lại rất khó lường. Những trận mưa lớn bất ngờ ở Hà Tĩnh hay TP. Hồ Chí Minh là minh chứng rõ nét cho tính cực đoan của khí hậu hiện nay.

Một điểm đáng lưu ý là dù tổng lượng mưa cả năm không quá cao, song xu hướng mưa lớn, tập trung cục bộ lại gia tăng, làm tăng nguy cơ sạt lở, lũ quét và ngập lụt ở vùng trũng thấp. Thứ trưởng nhấn mạnh, các cơ quan chuyên môn cần phối hợp chặt chẽ để kịp thời tham mưu cho công tác chỉ đạo, điều hành, giảm thiểu tối đa thiệt hại, đặc biệt là trong công tác vận hành hồ chứa và cảnh báo sớm.