Giám đốc BV Phụ sản Trung Ương đề xuất BHYT chi trả cho can thiệp bào thai - kỹ thuật cứu sống trẻ từ trong bụng mẹ

Trong bối cảnh y học hiện đại đang có những bước tiến vượt bậc, Y học bào thai là một lĩnh vực đang ngày càng được quan tâm và không ngừng phát triển trên toàn thế giới, mở ra hy vọng chẩn đoán sớm, can thiệp kịp thời và điều trị hiệu quả cho thai nhi ngay từ trong tử cung – nơi được coi là "bệnh viện đầu tiên" của con người.

TTND. GS.TS Nguyễn Duy Ánh - Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương đã nhấn mạnh thông tin này tại hội nghị Y học bào thai thường niên lần thứ 3 – năm 2025, do Bệnh viện Phụ Sản Trung ương tổ chức hôm nay (24/5) tại Hà Nội.

Thầy thuốc Việt Nam làm chủ kỹ thuật can thiệp bào thai tiên tiến, cứu sống trẻ ngay khi còn trong bụng mẹ

"Một bào thai chỉ khoảng 800-900 gram, quả tim chỉ bằng đầu ngón tay cái nhưng chúng ta đã can thiệp vào buồng tim và những van tim thành công, cứu sống đứa trẻ ngay từ trong bụng mẹ.

Trường hợp này chỉ là một ví dụ điển hình trong các kỹ thuật can thiệp bào thai (y học bào thai) tiên tiến hiện nay, nhằm cứu sống đứa trẻ khi còn trong bụng mẹ" - GS.TS Nguyễn Duy Ánh nói và cho biết trong lĩnh vực sản phụ khoa, chúng ta cần phải coi bào thai là một bệnh nhân và phải điều trị cho bệnh nhân khi có vấn đề về sức khoẻ.

Trước đây, lĩnh vực bào thai, cụ thể là buồng tử cung hay buồng ối, nơi thai nhi nằm, được coi như một nơi bất khả xâm phạm đặc biệt. Nếu có bất kỳ can thiệp nào, thường được xem là thất bại trong quá trình thai kỳ.

Tuy nhiên, với khoa học hiện đại ngày nay, chúng ta hoàn toàn có thể thực hiện các thăm dò và điều trị cho bào thai, thậm chí đưa cả những robot, dụng cụ nội soi và dụng cụ laser để thực hiện điều trị những dị tật cho bào thai.

"Nếu không có can thiệp từ ngay trong bào thai, hoặc đứa trẻ sẽ tử vong trong tử cung hoặc khi ra đời, trẻ không thể hòa nhập với cộng đồng và có dị tật rất nặng"- GS Nguyễn Duy Ánh nhấn mạnh.

Trên thế giới, can thiệp bào thai cũng mới chỉ phát triển vài chục năm gần đây. Tại Việt Nam, đã triển khai lĩnh vực này khoảng 10 năm. Đến nay, Việt Nam đã có nhiều cơ sở y tế có thể triển khai rất tốt lĩnh vực này, như Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện Việt Pháp (Hà Nội)...

Điển hình, Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP HCM) đã triển khai kỹ thuật vi diệu là thông tim xuyên tử cung cứu sống bào thai dị tật tim nặng, từng được vinh danh là một trong 12 thành tựu y khoa Việt Nam vào năm 2023. Các thầy thuốc đưa dụng cụ can thiệp vào bào thai, quả tim chỉ bằng quả dâu tây, để sửa chữa dị tật cho thai nhi bé bỏng. Đến nay, ít nhất có 5 em bé được thông tim trong bào thai tại Bệnh viện Từ Dũ.

Hiện nay, các bệnh liên quan đến hội chứng truyền máu song thai, những vấn đề dải xơ buồng ối gây khuyết tật cho thai nhi, các vấn đề về thiểu ối, truyền máu khi đứa trẻ trong bào thai bị thiếu máu nặng, thoát vị cơ hoành, tràn dịch màng phổi, tràn dịch hoặc ứ đọng nước ở bể thận làm thận hoặc phổi của trẻ có thể bị hỏng… GS.TS Duy Ánh cho biết, chúng ta đều đã được can thiệp thành công ngay từ trong bào thai và mang lại hiệu quả rất lớn.

Bệnh viện Phụ sản Trung ương sẽ thành lập Trung tâm Y học bào thai: khẳng định cam kết phát triển chuyên sâu, tiệm cận những thành tựu tiên tiến nhất của thế giới

Là người tiên phong đặt nền móng cho lĩnh vực can thiệp bào thai tại Việt Nam, GS.TS Nguyễn Duy Ánh mong muốn ngành y nước ta "không chỉ làm được can thiệp bào thai mà phải hướng đến làm rất bài bản". Trên thế giới hiện nay, nhiều quốc gia đã sử dụng các công nghệ gen, tế bào gốc để can thiệp và điều trị cho đứa trẻ trong bào thai. Đây là một tầm cao hơn nữa mà Việt Nam tiếp tục vươn tới.

Dự kiến trong tháng 6 tới đây, Bệnh viện Phụ sản Trung ương sẽ thành lập Trung tâm Y học bào thai. Đây là một bước tiến chiến lược, khẳng định cam kết của Bệnh viện trong phát triển chuyên sâu, tiệm cận những thành tựu tiên tiến nhất của y học bào thai thế giới.

Chia sẻ thêm, GS.TS Duy Ánh cho biết bệnh viện đã chuẩn bị đầy đủ từ mặt bằng, cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cho đến con người là các chuyên gia được đào tạo từ các trung tâm lớn của thế giới. Mục tiêu của Trung tâm sẽ cùng các bệnh viện lớn trên cả nước về sản phụ khoa hướng dẫn cho tất cả các tuyến y tế về quản lý thai kỳ. Trường hợp nào cần phải can thiệp bào thai thì nhất định sẽ được can thiệp để cứu đứa trẻ.

"Những ca đầu tiên thực hiện, bệnh viện sẽ hỗ trợ kinh phí và có chuyên gia nước ngoài tham gia can thiệp"- GS.TS Nguyễn Duy Ánh cho biết.

Chia sẻ về chi phí hiện nay cho mỗi ca can thiệp bào thai, GS.TS Nguyễn Duy Ánh thông tin, chi phí này phụ thuộc nhiều loại bệnh khác nhau. Có những bệnh chi phí vài chục triệu đồng, nhưng cũng có những kỹ thuật chi phí sẽ lớn hơn nhiều do thiết bị đắt, vật liệu chữa bệnh đắt. Vì vậy, ông đề xuất cầncó cơ chế chi trả BHYT cho lĩnh vực này và chúng ta phải coi bào thai cũng là người bệnh