Mưa lũ sau bão số 11 gây thiệt hại hơn 53.000 tỷ đồng

Thiên tai diễn biến dồn dập, vượt mức lịch sử

Chiều ngày 15/10, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình thiên tai, công tác chỉ đạo, ứng phó và khắc phục hậu quả mưa lũ sau bão số 11.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước đã hứng chịu 20 loại hình thiên tai, diễn ra dồn dập, khốc liệt và bất thường. Các cơn bão số 5, 9, 10 và 11 đều có cường độ mạnh, di chuyển nhanh, trái quy luật khi đầu mùa đổ bộ vào Trung Bộ và cuối năm lại ảnh hưởng trực tiếp tới Bắc Bộ.

Mưa lớn cực đoan đã gây lũ vượt lịch sử trên 8 tuyến sông gồm sông Cầu, Thương, Trung, Bằng, Cà Lồ, Lô, Bưởi, Cả; ngập lụt nghiêm trọng tại nhiều đô thị và vùng trũng thấp, đặc biệt ở Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Ninh. Nhiều địa phương hứng chịu tình trạng bão chồng bão, lũ chồng lũ, kéo theo sạt lở đất, đe dọa an toàn đê điều, hồ đập và hạ tầng giao thông.

Tính đến ngày 15/10, thiên tai đã làm 241 người chết và mất tích, 389 người bị thương, hơn 261.000 ngôi nhà hư hỏng, tốc mái, gần 595.000 ha lúa, hoa màu bị thiệt hại, hơn 2,7 triệu con gia cầm và 30.800 con gia súc bị chết, cuốn trôi. Tổng thiệt hại ước tính hơn 53.809 tỷ đồng, tương đương 60% so với cùng kỳ năm 2024.

Bão số 11 (tên quốc tế Matmo) hình thành ngày 2/10 trên vùng biển phía đông Philippines, mạnh lên cấp 12–13, giật cấp 15–16, sau đó di chuyển nhanh vào Bắc Biển Đông. Mặc dù không gây gió mạnh trên đất liền, nhưng hoàn lưu bão kết hợp gió đông nam đã gây mưa đặc biệt lớn tại các tỉnh đông Bắc Bộ và Hà Nội.

Từ đêm 6 đến ngày 7/10, tổng lượng mưa phổ biến 200–400mm, riêng Thái Nguyên có nơi trên 560mm. Lũ trên các sông Cầu, Thương, Cà Lồ, Trung dâng rất nhanh, 9 trạm/5 tuyến sông vượt mức lịch sử. Đỉnh lũ trên sông Cầu tại Gia Bảy đạt 29,90m, vượt năm 2024 hơn 1m; sông Thương tại Cầu Sơn đạt 18,37m, vượt lịch sử năm 1937.

Nhiều khu vực bị ngập sâu, kéo dài 3–5 ngày ở Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hà Nội, Lạng Sơn, Cao Bằng. Riêng Bắc Ninh và Hà Nội, ngập chủ yếu tại các xã, phường ven sông Cầu, Thương và Cà Lồ.

Theo thống kê đến 13h ngày 15/10, mưa lũ sau bão số 11 gây thiệt hại nghiêm trọng: 18 người chết, mất tích (riêng Thái Nguyên 8 người chết); 16 người bị thương. 239.240 nhà bị ngập, 2.150 nhà hư hỏng; riêng Thái Nguyên gần 199.000 nhà. 33.600 ha lúa, hoa màu và hơn 1,49 triệu con gia súc, gia cầm bị thiệt hại. 84 sự cố đê điều, trong đó 13 sự cố tràn đê với tổng chiều dài hơn 26,5km. Đập thủy điện Bắc Khê 1 (Lạng Sơn) bị vỡ, song đã kịp thời sơ tán 803 hộ dân an toàn. Hơn 2.100 vị trí giao thông bị ngập, sạt lở; nhiều tuyến đường sắt phải dừng hoạt động. Hơn 553.000 khách hàng mất điện, hiện cơ bản đã được khôi phục. Tổng thiệt hại kinh tế sau bão số 11 ước tính trên 16.920 tỷ đồng, trong đó Thái Nguyên thiệt hại nặng nhất với 12.200 tỷ đồng.

Khẩn trương ổn định cuộc sống sau thiên tai

Nhận định đây là đợt thiên tai đặc biệt nghiêm trọng, diễn ra trong bối cảnh các tỉnh miền Bắc vừa chịu ảnh hưởng bão số 10, Thủ tướng Chính phủ đã liên tiếp ban hành 3 công điện khẩn (số 186, 187, 188/CĐ-TTg) yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tập trung ứng phó, khắc phục hậu quả.

Chính phủ đã hỗ trợ khẩn cấp 540 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương cho 4 tỉnh thiệt hại nặng: Thái Nguyên 300 tỷ đồng, Cao Bằng 80 tỷ đồng, Lạng Sơn 80 tỷ đồng, Bắc Ninh 80 tỷ đồng.

Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành hơn 100 công điện, văn bản chỉ đạo, cử 15 đoàn công tác phối hợp xử lý sự cố, vận hành hồ chứa cắt lũ, đảm bảo an toàn đê điều. Hai hồ thủy điện lớn Tuyên Quang và Thác Bà đã cắt lũ tổng cộng hơn 570 triệu m³ nước, giảm áp lực cho hạ du.

Bộ Quốc phòng điều động hơn 107.000 cán bộ, chiến sĩ và gần 3.000 phương tiện, tổ chức sơ tán dân, cứu trợ, xử lý sự cố đê điều và phun khử khuẩn môi trường tại Thái Nguyên. Bộ Công an huy động trên 32.000 cán bộ, chiến sĩ, triển khai cứu hộ, đảm bảo an ninh trật tự, hỗ trợ di dời người dân.

Bộ Tài chính đã xuất cấp từ dự trữ quốc gia hơn 2.600 tấn gạo, hàng nghìn áo phao, xuồng, máy bơm, thiết bị cứu hộ cho các địa phương; Bộ Y tế cung ứng 144.000 viên khử khuẩn nước, 100 can đựng nước sạch.

Công tác cứu trợ nhận được sự chung tay mạnh mẽ của toàn xã hội. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phân bổ 470 tỷ đồng hỗ trợ các tỉnh; các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp và Hội Chữ thập đỏ Việt Nam cũng huy động hơn 200 tỷ đồng tiền và hàng, cùng 3,15 triệu USD viện trợ quốc tế.

Các địa phương bị thiệt hại đã hoàn tất sơ tán dân khỏi vùng nguy hiểm, cấp phát lương thực, nước sạch, khẩn trương khôi phục điện, nước, dọn dẹp vệ sinh, xử lý môi trường và sớm ổn định đời sống nhân dân.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định, trong bối cảnh thiên tai liên tiếp và bất thường, sự chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Đảng, Chính phủ cùng nỗ lực của lực lượng vũ trang, các bộ ngành và địa phương đã góp phần giảm đáng kể thiệt hại về người và tài sản, duy trì ổn định đời sống và sản xuất sau thiên tai. Hiện các địa phương vẫn đang tiếp tục rà soát, tổng hợp thiệt hại, khẩn trương khôi phục hạ tầng, sớm đưa cuộc sống người dân trở lại bình thường.