Thời gian qua, xuất hiện nhiều lùm xùm xung quanh việc không minh bạch khi nghệ sĩ làm từ thiện; nghệ sĩ phát ngôn không "chuẩn mực" trên mạng xã hội hay thực trạng nghệ sĩ quảng cáo nhiều sản phẩm "sai sự thật" ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.
Trước những "vấn nạn" đó, mới đây Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Bộ VH-TT&DL) đăng tải Dự thảo quyết định về việc ban hành Quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật để lấy ý kiến nhân dân đến hết 28/11. Dự thảo Quy tắc ứng xử này gồm 3 chương, 11 điều.
Trong đó, mục đích là để xác định các chuẩn mực hành vi ứng xử đạo đức, nhằm thống nhất nhận thức, hành động của các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến lĩnh vực nghệ thuật và toàn xã hội; khuyến khích, phát huy, lan tỏa các giá trị tốt đẹp theo tinh thần "nhân cái đẹp, dẹp cái xấu", lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực; góp phần khẳng định vai trò, trách nhiệm của người hoạt động nghệ thuật trong xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
Dự thảo nêu rõ, đối tượng áp dụng là người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, đồng thời nêu các quy tắc về hành vi ứng xử của người hoạt động nghệ thuật trong hoạt động nghề nghiệp, đối với đồng nghiệp, công chúng, khán giả, khi tham gia công tác xã hội, báo chí, truyền thông và mạng xã hội.
Đáng chú ý, trong Dự thảo cũng đề cập đến vấn đề khi nghệ sĩ tham gia các hoạt động xã hội cần công khai, minh bạch, kịp thời; không lạm dụng danh hiệu, danh xưng, hình ảnh để tư lợi cá nhân.
Khi tham gia các hoạt động quảng cáo phải trung thực, chính xác, rõ ràng về công dụng, tính năng của sản phẩm, hàng hóa đúng quy định, đặc biệt là sản phẩm trong lĩnh vực y tế, giáo dục và môi trường.
Đặc biệt, về ứng xử trên báo chí, truyền thông, mạng xã hội, trong Dự thảo nêu rõ việc khuyến khích nghệ sĩ sử dụng Facebook, Zalo… cá nhân để tương tác, chia sẻ, đăng tải, cung cấp thông tin chính thống; Trung thực khi phát ngôn, bày tỏ và chia sẻ quan điểm đúng đắn, khách quan; không chia sẻ thông tin chưa kiểm chứng, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác…; Không dùng từ gây thù hận, phân biệt vùng miền, giới tính, tôn giáo; không dùng ngôn ngữ, hình ảnh phản cảm, trái thuần phong mỹ tục.
Về ứng xử với công chúng: Không lợi dụng niềm tin, tình cảm của công chúng, khán giả để trục lợi; ứng xử chân thành, đúng mực, thân thiện, xây dựng hình ảnh đẹp của nghệ sĩ trong lòng công chúng, khán giả…
Quy tắc ứng xử trong hoạt động nghề nghiệp: Không sáng tác, phổ biến, lưu hành, biểu diễn tác phẩm gây tác động tiêu cực đến tư tưởng, thẩm mỹ của công chúng; vi phạm pháp luật... Nghệ sĩ cần đặt lợi ích dân tộc, quốc gia lên trên hết, trước hết; không tổn hại uy tín tập thể, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người khác…
Với những nội dung trong bản Dự thảo, có thể thấy, nếu bộ quy tắc này được thông qua thì góp phần không nhỏ trong việc hạn chế những tiêu cực, lùm xùm thời gian gần đây của giới nghệ sĩ.