Ung thư ngày càng trẻ hoá, y học hạt nhân mở hướng mới trong chẩn đoán sớm, điều trị
Ung thư là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu và tại Việt Nam. Việt Nam ghi nhận hơn 182.000 ca mắc mới ung thư và trên 122.000 ca tử vong mỗi năm (GLOBOCAN 2022). Ung thư phổi, gan, vú, dạ dày và đại trực tràng vẫn là những loại phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao.
Những thông tin trên được các chuyên gia ung bướu nhấn mạnh tại hội nghị "Cập nhật điều trị ung thư và y học hạt nhân" do Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (BV Bạch Mai) tổ chức hôm nay, 16/8 với sự tham dự của khoảng 1.000 chuyên gia y tế trong nước đến tư BV Bạch Mai, BV K, BV Ung bướu TP Hồ Chí Minh, BV Đại học Y Hà Nội, BV TWQĐ 108, BV Chợ Rẫy,… và các chuyên gia đến từ các nước có nền y học tiên tiến như Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản...
Cá thể hóa điều trị, lựa chọn phác đồ phù hợp với từng người bệnh ung thư
PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc BV Bạch Mai trong phát biểu tại hội nghị nhấn mạnh: Những con số về tình hình bệnh ung thư tại Việt Nam rất đáng báo động, đòi hỏi hệ thống y tế không ngừng nâng cao năng lực chẩn đoán, điều trị và chăm sóc.Cùng đó, việc ứng dụng các kỹ thuật chẩn đoán và điều trị tiên tiến trở thành yếu tố sống còn để nâng cao hiệu quả điều trị và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân.Bổ sung thêm thông tin, PGS.TS Phạm Cẩm Phương - Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu cho hay, y học hạt nhân đóng vai trò then chốt trong chẩn đoán sớm và theo dõi đáp ứng điều trị ung thư thông qua các kỹ thuật ghi hình chức năng như PET/CT và SPECT/CT, SPECT.Phương pháp này cho phép đánh giá chuyển hóa tế bào ung thư ngay cả khi chưa có tổn thương hình thái, giúp phát hiện di căn sớm và chính xác.Trong điều trị, các liệu pháp phóng xạ nhắm trúng đích như I-131, Lu-177, hay theranostic – là phương pháp sử dụng cùng một phân tử cho cả ghi hình và điều trị, theranostic cho phép xác định chính xác vị trí tổn thương và đánh giá đáp ứng điều trị theo thời gian thực, góp phần tiêu diệt tế bào ung thư mà ít ảnh hưởng đến mô lành.
"Nhờ đó y học hạt nhân hỗ trợ cá thể hóa điều trị, lựa chọn phác đồ phù hợp với từng người bệnh dựa trên đặc điểm sinh học của từng khối u. Có thể nói đây là lĩnh vực tiên phong trong y học chính xác, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân ung thư"- PGS.TS Phạm Cẩm Phương cho biết.
Sẽ có thêm thiết bị chẩn đoán, điều trị ung thư hiện đại phục vụ người bệnh
GS.TS Mai Trọng Khoa, nguyên Phó Giám đốc BV Bạch Mai chia sẻ số ca mắc ung thư ở Việt Nam ngày càng cao, tỷ lệ chết do ung thư cũng gia tăng. Nguyên nhân có thể do tuổi thọ tăng, dân số đang già hóa, tỷ lệ người già ngày càng cao.Trước đây, nhiều loại ung thư không phát hiện được từ sớm, chỉ khi bệnh nhân đau đớn, sụt cân mới đi khám thì hầu hết đã ở giai đoạn muộn, việc điều trị khó khăn, tỷ lệ tử vong cao.Nhưng ngày nay, chúng ta đã có rất nhiều tiến bộ trong chẩn đoán ung thư như PET/CT và SPECT/CT, SPECT, giúp chúng ta phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư từ khi các tổn thương rất nhỏ.Các thế hệ máy PET/CT không ngừng phát triển. Máy PET/CT phổ biến trước đây chỉ chụp được 20–35 cm trên cơ thể, phải ghép hình lại để đánh giá toàn thân.Hiện nay, đã có máy chụp tới 106 cm và đặc biệt là loại chụp toàn thân chỉ trong 30 giây với liều phóng xạ thấp, an toàn cho trẻ em, người bình thường. Tốc độ nhanh giúp một ngày có thể chụp 50–80 người, giải phóng bệnh nhân khỏi chờ lâu.Máy thế hệ cũ do chỉ chụp từ háng trở lên, nên có thể bỏ qua các u di căn và không phát hiện được tổn thương mới. Máy thế hệ mới khắc phục nhược điểm này, hiệu quả trong chẩn đoán và điều trị ung thư.Ngoài ung thư, PET/CT đời mới còn ứng dụng trong tim mạch, thần kinh, chẩn đoán viêm, nhiễm trùng ở mức độ tế bào, nghiên cứu tương tác giữa não và cơ thể, dược động học toàn cơ thể để phát triển thuốc, độc chất học.
