Vì sao hóa đơn tiền điện tháng 8 tăng vọt?
Dù đã qua cao điểm nắng nóng của mùa hè, lại có nhiều ngày mưa, nền nhiệt giảm thấp song hóa đơn tiền điện tháng 8 của nhiều hộ gia đình tăng vọt so với các tháng có nhiệt độ cao. Nhiều người thắc mắc cho rằng đây là điều bất thường.
Hóa đơn tiền điện tháng 8 tăng cao
Theo phản ánh của một số hộ dân, tháng 8 vừa qua là thời điểm mưa bão, thời tiết dễ chịu nên các thiết bị điện như điều hòa, quạt được sử dụng ít. Tuy nhiên, khi chốt công tơ, lượng điện tiêu thụ lại cao hơn cả những tháng nóng bức trước đó.Tương tự, một số hộ sử dụng điện ở miền Bắc, miền Trung cũng bày tỏ thắc mắc trước việc hóa đơn tiền điện tháng 8 tăng vọt so với thường lệ. Trên các diễn đàn, không ít tài khoản bình luận tiền điện tăng vài trăm nghìn đồng dù thời tiết mát mẻ hơn các tháng trước, thậm chí mưa bão.
Từ ngày 10/5, giá bán lẻ điện bình quân tăng thêm 4,8%, từ gần 2.103,12 đồng/kWh lên gần 2.204,07 đồng/kWh (chưa bao gồm VAT).Theo quyết định quy định về giá bán điện của Bộ Công Thương ngày 9/5, giá bán lẻ điện sinh hoạt có 6 bậc, gồm:Bậc 1: Cho kWh từ 0-50 có giá 1.984 đồng/kWh.Bậc 2: Cho kWh từ 51-100 có giá 2.050 đồng/kWh.Bậc 3: Cho kWh từ 101-200 có giá 2.380 đồng/kWh.Bậc 4: Cho kWh từ 201-300 có giá 2.998 đồng/kWh.Bậc 5: Cho kWh từ 301-400 có giá 3.350 đồng/kWh.Bậc 6: Cho kWh từ 401 trở lên có giá 3.460 đồng/kWh.
Người dùng phải trả nhiều tiền hơn do cách tính lũy tiến
Theo giới chuyên gia phân tích, khi giá điện hiện nay được tính theo phương pháp lũy tiến 6 bậc, nên lượng điện các gia đình sử dụng càng nhiều, số tiền phải trả cho đơn giá ở bậc 5 và 6 (tức là từ 400 kWh trở lên) càng lớn (đơn giá từ 3.350 - 3.460 đồng/kWh chưa thuế VAT). Do đó, chỉ cần trong tháng lượng điện hộ tiêu dùng tăng thêm 100 - 200kWh so với mức sử dụng bình quân, số tiền điện phải trả lập tức tăng vọt so với các bậc thấp hơn và những tháng trước đó.Chuyên gia kinh tế, PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Phó viện trưởng Viện nghiên cứu thị trường giá cả cho rằng, Có 2 lý do khiến hóa đơn tiền điện tháng 8 tăng mạnh. Đó là thời tiết nắng nóng, lượng điện sử dụng nhiều, chỉ số điện tại mỗi gia đình đều tăng. Thứ 2 biểu giá điện luỹ tiến với các mức giá trong từng bậc thang quá cao, bằng 90 - 180% so giá bán lẻ bình quân vừa tăng 4,8%. Trong đó, với những khách hàng dùng điện ở các bậc phổ biến như bậc 3, bậc 4, nhẽ ra chỉ nên thu giá cao hơn mức bình quân (hơn 2.200 đồng/kWh) một chút nhưng biểu giá tăng 36% (bậc 3) và tăng 62% (bậc 4) so với giá bán lẻ điện bình quân; bậc 5 tăng 80% - gần gấp đôi giá bán lẻ điện bình quân."Trước đây, bậc 3 chỉ cao hơn 8%, bậc 4 cao hơn 38%... Trong khi các bậc 3, 4 là có nhiều hộ gia đình sử dụng nhất. Dùng nhiều điện trong những tháng thời tiết nắng nóng, phải phải chịu giá mua điện rất cao, dẫn tới hóa đơn tiền điện tăng bất ngờ.Nhìn một cách tổng thể cho thấy, giá điện tiêu dùng lũy tiến đang khiến người dùng điện ở mức trung bình phải trả tiền cao hơn nhiều so với trước. Theo tôi, trong tổng sản lượng điện tiêu thụ nên xác định mức nào là mức đang được các hộ khách hàng tiêu thụ nhiều nhất thì cần tính giá bán điện ở mức vừa phải, còn cao như cách tính lũy tiến hiện nay thì chỉ ngành điện được lợi, còn người dân chịu thiệt.Từ mức giá bình quân Chính phủ đưa ra, phải chia mức giá bán làm sao để tổng doanh thu chia cho sản lượng điện bán ra trong một thời điểm (ví dụ 1 tháng) chỉ bằng hơn 2.200 đồng/kWh, chứ như hiện nay là ngành điện đang bán cao hơn", chuyên gia Ngô Trí Long nói.Bên cạnh đó, giá chênh lệch giữa các bậc cần tính toán hợp lý hơn. Đến nay, cách tính nhảy bậc cụ thể thế nào không rõ, yếu tố minh bạch để đưa ra giá vẫn chưa rõ ràng, ông Ngô Trí Long nêu quan điểm và nhấn mạnh Bộ Công thương cần xem xét lại cơ cấu biểu giá điện theo 5 hay 6 bậc hiện nay.Về nguyên tắc là không khuyến khích sử dụng điện nhiều, các chính sách an sinh về giá điện cũng cần áp dụng, song cách chia bậc, mức giá chênh quá lớn ngay tại các bậc dùng điện phổ biến là cần xem xét lại. Sử dụng điện là từ nhu cầu chứ không phải ai cũng lãng phí, nên giá điện tính theo bậc cần được tư duy lại, không thể áp giá cao để bớt lãng phí. Giá điện cần được tính hợp lý và hợp thời, đáp ứng nhu cầu phát triển trong thời đại kinh tế số, chuyển đổi số, chính phủ điện tử….Theo các chuyên gia, người dân nên hạn chế sử dụng nhiều thiết bị điện cùng lúc trong khung giờ cao điểm từ 9h30-11h30 và 20h-22h khi giá điện cao nhất. Thay vào đó nên sắp xếp các hoạt động như giặt đồ, nấu ăn vào những khung giờ mát mẻ hơn trong ngày, không chỉ tiết kiệm điện mà còn giảm nhiệt độ trong nhà.Khi có nhu cầu mua sắm thiết bị điện mới, người tiêu dùng nên ưu tiên những sản phẩm có nhãn năng lượng 4-5 sao. Mặc dù giá thành ban đầu có thể cao hơn 10-15% so với các sản phẩm thông thường, nhưng về lâu dài sẽ tiết kiệm được chi phí điện năng đáng kể.