Nhiều bệnh ung thư ngày càng trẻ hoá, có tính di truyền, bố mẹ mắc, con cái cũng nguy cơ

Chính vì vậy, việc tầm soát gene, đặc biệt ở những người có người thân mắc ung thư có thể giúp phát hiện sớm nguy cơ và chủ động phòng ngừa.

Thông tin trên được các chuyên gia nhấn mạnh tại Hội nghị khoa học "Di truyền ung thư"do Bệnh viện Bạch Mai tổ chức hôm nay (14/6).

Hội nghị có sự góp mặt của những tên tuổi lớn trong lĩnh vực như GS Yoon Sook-Yee (Malaysia), GS Mai Trọng Khoa, nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, PGS Trần Đức Phấn - Chủ tịch Hội Di truyền Y học Việt Nam, cùng lãnh đạo và chuyên gia đầu ngành tại Bệnh viện Bạch Mai.

Những loại ung thư nào có yếu tố nguy cơ di truyền?

Theo PGS.TS Nguyễn Tuấn Tùng – Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai: Ung thư di truyền là một dạng ung thư liên quan trực tiếp đến các biến đổi di truyền, chiếm 5-15% các loai ung thư. Những đột biến này thường ảnh hưởng đến các gen kiểm soát sự phân chia tế bào và sửa chữa AND, dẫn đến sự phát triển không kiểm soát của tế bào, từ đó hình thành khối u.

PGS.TS Tuấn Tùng cho hay, các loại ung thư di truyền phổ biến như ung thư vú, ung thư trực tràng, ung thư buồng trứng…

Làm rõ thêm, PGS.TS Phạm Cẩm Phương - Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội) nhận định, một số bệnh ung thư như ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư tụy, ung thư đại trực tràng đã được chứng minh có liên quan đến các đột biến gen như BRCA1, BRCA2.

Những người mang các đột biến gen di truyền, từ bố mẹ sang con cái… này có nguy cơ mắc bệnh ung thư ở độ tuổi sớm hơn so với những người không mang gen.

"Ví dụ như ung thư vú, chúng ta thường gặp ở các phụ nữ trên 60 tuổi nhưng nếu người mang đột biến gen có tính chất di truyền sẽ mắc bệnh sớm hơn, có người chỉ 40 tuổi, thậm chí 30 tuổi"- PGS.TS Phạm Cẩm Phương nói.

Chuyên gia cũng thông tin thêm, gần đây, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng yếu tố di truyền có thể liên quan đến ung thư phổi. "Chúng ta vẫn nghĩ chỉ liên quan đến yếu tố môi trường sống thì ngày nay các nghiên cứu trên thế giới cũng đã cho thấy, tiền sử gia đình có người mắc bệnh ung thư phổi thì tỷ lệ người thân của họ mắc ung thư phổi cũng cao hơn gia đình không có người mắc bệnh"- PGS.TS Phạm Cẩm Phương phân tích.

Chuyên gia khuyến cáo gì với những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư?

Theo PGS.TS Nguyễn Tuấn Tùng, việc phát hiện sớm các đột biến di truyền có thể giúp người bệnh và gia đình thực hiện các biện pháp phòng ngừa hoặc kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện ung thư ở giai đoạn đầu, tăng cơ hội điều trị hiệu quả, kéo dài thời gian sống khỏe mạnh.

Ngày nay, với sự tiến bộ của các phương thức chẩn đoán hiện đại, tiên tiến như giải trình tự thế hệ mới (NGS) phân tích, chẩn đoán bệnh ở mức độ gen, sinh học phân tử kết hợp với các phương pháp điều trị như các thuốc điều trị đích, liệu pháp miễn dịch… đã kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh"- PGS Tuấn Tùng khẳng định.

PGS.TS Phạm Cẩm Phươngthông tin tại Bệnh viện Bạch Mai, việc tư vấn di truyền đã được triển khai trong vài năm gần đây một cách bài bản theo nguyên tắc "4 đúng": đúng người bệnh, đúng lý do, đúng loại xét nghiệm và giải thích đúng kết quả. Điều này không chỉ mang lại lợi ích y học mà còn hỗ trợ tâm lý và kế hoạch phòng bệnh cho cả người thân trong gia đình có yếu tố nguy cơ.

Do đó, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu nhấn mạnh, với những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư, các thành viên trong gia đình cần được tầm soát và theo dõi sức khỏe định kỳ một cách chặt chẽ.

"Cần nhận thức rõ tầm quan trọng của kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là với những người có nguy cơ cao. Ngoài ra, việc áp dụng các biện pháp như chế độ ăn uống, luyện tập thể dục, tránh các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá cũng rất quan trọng trong phòng ngừa ung thư.

Đối với những bệnh nhân mang các đột biến gen di truyền, có thể áp dụng các liệu pháp điều trị đích nhắm vào các đột biến gen này. Việc sử dụng liệu pháp điều trị cá thể hóa dựa trên đột biến gen có thể giúp giảm nguy cơ tái phát và di căn ở giai đoạn sớm, cũng như nâng cao hiệu quả điều trị ở giai đoạn muộn"- PGS .TS Phạm Cẩm Phương cho biết thêm.