Những hành động tưởng nhỏ nhưng uy hiếp nghiêm trọng an toàn bay

Máy bay không thể hạ cánh vì diều, drone

Vào hồi 14 giờ 56 chiều 10/6 vừa qua, tổ lái chuyến bay AXM512 hành trình Kuala Lumpur - Hà Nội đã phát hiện 3 chiếc diều đang bay tại khu vực gần đầu 29 đường cất hạ cánh 11L/29R khi máy bay đang trong giai đoạn tiếp cận hạ cánh xuống sân bay quốc tế Nội Bài.

Ngay khi tiếp nhận thông tin từ tổ bay qua Đài chỉ huy không lưu, Sở chỉ huy khẩn nguy Cảng hàng không quốc tế Nội Bài đã khẩn trương thông báo tới các lực lượng chức năng để xử lý kịp thời. Đồn Công an Nội Bài đã phối hợp với các xã gần khu vực đầu Đông đường cất hạ cánh cùng lực lượng an ninh hàng không tổ chức kiểm tra thực địa.

Tại khu vực thôn Bắc Giã (xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn), lực lượng chức năng phát hiện 4 em nhỏ đang chơi thả diều. 3 chiếc diều đã được thu giữ, các em nhỏ và người giám hộ được nhắc nhở và lập biên bản, tuyên truyền, nâng cao ý thức tuân thủ quy định về hành lang an toàn hàng không.

Không chỉ tại Nội Bài, Cảng vụ hàng không miền Bắc cũng vừa thông tin, lực lượng chức năng sân bay phát hiện vật thể bay không người lái hoạt động, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hàng không, uy hiếp an toàn bay tại sân bay Thọ Xuân trong ngày 13-14/6.

Cụ thể, một số chuyến bay từ TP HCM đã phải chuyển hướng hạ cánh đến sân bay Nội Bài thay vì Thọ Xuân. Một số chuyến khác bị chậm khởi hành, gây ảnh hưởng đến nhiều hành khách.

Trước đó, hồi tháng 3 vừa qua, Cảng vụ hàng không miền Nam tại Cần Thơ cho biết, đơn vị này vừa có công văn gửi các ngành chức năng, chính quyền địa phương ở quận Bình Thủy, TP Cần Thơ đề nghị hỗ trợ tuyên truyền các quy định của pháp luật hàng không dân dụng đến người dân và không thả diều gần khu vực sân bay Cần Thơ khi liên tục ghi nhận tình trạng thả diều gần sân bay Cần Thơ.

Trước tình trạng phát hiện nhiều vụ việc vật thể bay hoạt động, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hàng không, ngày 15/6, Cục Hàng không Việt Nam có văn bản gửi Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Cảng vụ hàng không miền Bắc, Cảng hàng không Thọ Xuân về việc triển khai biện pháp bảo đảm an toàn tại Cảng hàng không Thọ Xuân.

Theo GS Nguyễn Đức Cương, chuyên gia về hàng không, việc người dân sử dụng drone, thả diều, chiếu laser và nuôi thả chim trong khu vực xung quanh sân bay không phải hiếm gặp. Những hành động này là mốiđe dọa nghiêm trọng đối với an toàn hàng không, đặc biệt trong quá trình máy bay cất cánh và hạ cánh.

Một chiếc drone nhỏ bé có thể gây ra hậu quả thảm khốc nếu va chạm với máy bay. Động cơ máy bay có thể bị hỏng nặng khi "nuốt phải" drone hoặc diều, trong khi tia laser chiếu vào buồng lái có nguy cơ làm phi công mất khả năng quan sát. Mỗi lần máy bay phải thay đổi lộ trình hay hủy chuyến không chỉ gây thiệt hại kinh tế mà còn đe dọa an toàn của hàng trăm hành khách.

Phải quản lý, ngăn chặn các thiết bị bay tự phát

Theo chuyên gia, thị trường drone tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp. Tuy nhiên, theo ông Phạm Thanh Toàn, chuyên gia về UAV, việc buôn bán drone chủ yếu diễn ra qua đường tiểu ngạch, khiến chất lượng sản phẩm không bảo đảm và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Hàng trôi nổi thường có giá rẻ hơn hàng chính ngạch từ 20%-40% nhưng người dùng sẽ phải đối mặt với nguy cơ mua phải hàng lỗi, không được bảo hành và khó tìm kiếm hỗ trợ kỹ thuật khi gặp sự cố.

Ngoài drone, PGS.TS Nguyễn Thiện Tống – chuyên gia hàng không cho biết, một trong những hiểm họa với ngành hàng không phải kể đến tiếp theo là vấn nạn chim trời. Xét về mặt kích thước, những con chim trời quả thật rất nhỏ bé so với những tàu bay khổng lồ. Tuy nhiên, chính chim trời lại là một trong những mối đe dọa rất lớn đối với an toàn bay.

Để khắc phục tình trạng nêu trên, các chuyên gia đề xuất cần có một hệ thống quản lý chặt chẽ đối với drone, bao gồm drone cần sớm được gắn biển số, mã định danh để xác định chủ thiết bị và truy xuất đường bay hiệu quả hơn. Đồng thời, người điều khiển drone phải được đào tạo bài bản và tuân thủ các quy định về không phận.

Việc quản lý drone hiệu quả không chỉ giúp bảo đảm an toàn cho người dân mà còn góp phần phát triển ngành công nghiệp drone tại Việt Nam một cách bền vững. Các cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ để xây dựng một khung pháp lý hoàn chỉnh, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân về việc sử dụng drone an toàn.

Nghị định 144/2021 của chính phủ quy định, phạt tiền từ 20-30 triệuđối với hành vi thực hiện hoạt động bay không người lái và các phương tiện bay siêu nhẹ khi chưa có phép bay do cơ quan có thẩm quyền cấp. Phạt 30-40 triệu đồng đối với hành vi sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ cản trở hoặc gây mất an toàn cho các phương tiện bay khác. Ngoài ra, người vi phạm còn bị tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.

Tô Hội